Η ζήλεια (όταν έχει μέτρο και δεν φτάνει σε σημεία υπερβολής) είναι “φυσιολογική” στην σχέση μεταξύ δύο συντρόφων γιατί υποδεικνύει αγάπη, πάθος και ενδιαφέρον... Την βιώνουμε συνήθως όταν νιώθουμε ότι η σχέση μας με τον σύντροφο μας απειλείτε από οποιονδήποτε -κυρίως εξωγενή- παράγοντα. Είναι μία φυσιολογική αντίδραση ή σε τελική ανάλυση μία ασπίδα άμυνας για να αποφύγουμε τον πόνο ενός επικείμενου χωρισμού.

Τι γίνεται όμως, όταν το συναίσθημα της ζήλειας ξεπερνάει το όρια; Πως μας δημιουργεί προβλήματα στην σχέση; Τι γίνεται στην ιδέα ότι ο/η σύντροφός μας θα διαλέξει κάποιον άλλον/η εκτός απο εμάς, ότι θα βάλει άλλους ή άλλες προτεραιότητες μπροστά απο εμάς; Σε αυτήν την περίπτωση μας καταβροχθίζει αυτή η δυσάρεστη αίσθηση, ''να νιώθουμε ότι ζηλεύουμε'' ... μας δημιουργεί ένα τεράστιο πλήγμα.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κρύβονται πίσω από αυτήν την συναισθηματική κατάσταση.

1. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση προκαλούν αισθήματα μειονεξίας και αυτο-υποτίμησης με αποτέλεσμα να μην εμπιστευόμαστε κανέναν και τίποτα και στο τελικό στάδιο να εκδηλώνουμε υπερβολική κτητικότητα στον σύντροφο μας ακόμα και για τα πιο απλά θέματα... Ο φόβος δηλαδή μην χάσουμε τον/την άλλον/η επειδή ''εμείς'' δεν αξίζουμε. Αναλογιστείτε λοιπόν: Νιώθετε καλά με τον εαυτό σας; Έχετε μια υγιή σχέση με τον σύντροφο σας; Βασίζεται στην αγάπη και τον σεβασμό; (Όταν αισθάνεσαι ανεπαρκής σε μία σχέση που ουσιαστικά δεν έχει προβλήματα, τότε μάλλον το πρόβλημα πρέπει να αρχίζει από εσάς...)

2. Τα στερεότυπα και οι κακές εμπειρίες που είχαμε από μικρή ηλικία π.χ ένας αδύναμος οικογενειακός δεσμός, μία τεράστια ερωτική απογοήτευση, βιώματα που χαράσσονται από φράσεις του τύπου “δεν υπάρχει αληθινή αγάπη”, επηρεάζουν κατά πολύ τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τους γύρω μας και το μέλλον μας. Αν λοιπόν έχουμε αισθήματα ανεπάρκειας, και φοβόμαστε πως κανείς δεν μας αγαπάει και στο τέλος θα μας εγκαταλείψουν όλοι, τότε το φυσικό επακόλουθο είναι η ζήλεια – ως ένα τελευταίο σημείο σύνδεσης με τους άλλους, μία προσπάθεια να μείνουμε (έστω έτσι) κρατημένοι σε μία σχέση.

Αποδεχθείτε το αίσθημα της ζήλειας και εξελιχθείτε μέσα από αυτό, προβληματιστείτε γόνιμα μόνοι σας, συζητήστε το με φίλους, αναζητήστε βοήθεια... Αποκωδικοποιήστε το αίσθημα της ζήλειας ώστε να μην αφήνετε να σας κάνει να ντρέπεστε για αυτό. Είναι ένα βασικό βήμα για να το ξεπεράσετε. Αν όμως πιστεύετε στον εαυτό σας και είστε ανεξάρτητοι δεν θα αφήνατε τόσο εύκολα να δηλητηριαστεί η σχέση σας με τους ανθρώπους που αγαπάτε. Αυτός ίσως να είναι και ο καλύτερος τρόπος να αντιπαρέλθετε ενός τόσου δυσάρεστου συναισθήματος: Ξεκινάει από την αγάπη και την πίστη στον εαυτό σας!

Τέλος ας δούμε και την άλλη πλευρά σε αυτήν την σύντομη ανάλυση, γιατι τα νομίσματα έχουν πάντα δύο όψεις:

Η ζήλεια που νιώθουμε δεν είναι πάντα άδικη... Όταν έχουμε δίκιο μπορούμε να ζηλέψουμε. Αν ο σύντροφος μας δεν υπήρξε ειλικρινής κατά την διάρκεια της σχέσης ή μας έχει φερθεί άπιστα στο παρελθόν έχουμε κάθε δικαίωμα να το κάνουμε. Και σε αυτές τις περιπτώσεις όμως, η ζήλεια δεν θα εξαφανιστεί αν δεν κάνουμε προσπάθεια με τον εαυτό μας να διαγράψουμε το γεγονός και να κάνουμε μια νέα αρχή. Γιατί σε περίπτωση που δεν θα καταφέρουμε να συγχωρέσουμε τον/την άλλο/η, κατά πάσα πιθανότητα, θα εξακολουθούμε να νιώθουμε το ίδιο, θα εξακολουθούμε να ζηλεύουμε και να πονάμε... Και κάτι τέτοιο είναι βάναυσο και για τους δύο ...

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Σύμβουλος Γάμου, απόφοιτος Πανεπιστημίου Αθηνών και Strathclyde University. Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.