Σαν αποτέλεσμα οι γυναίκες που καπνίζουν γεννούν παιδιά χαμηλότερου βάρους.

Νεογέννητα που γεννιούνται κάτω από 2.500 kg έχουν περισσότερες πιθανότητες να αρρωστήσουν ή και να πεθάνουν το πρώτο έτος μετά τη γέννησή τους. Έχουν συχνότερα προβλήματα στην ανάπτυξή τους απ' ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες που δεν κάπνιζαν.

Κατά μέσον όρον τα παιδιά των καπνιστριών ζυγίζουν 200 γρ. λιγότερα από τα παιδιά των μη καπνιστριών. Η διαφορά αυτή του βάρους γεννήσεως είναι ευθέως ανάλογη του αριθμού των τσιγάρων που κάπνιζε η μητέρα.

Αλλά και το παθητικό κάπνισμα, δηλαδή αν καπνίζει ο σύζυγος στο ίδιο σπίτι έχει την ίδια δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη του εμβρύου. Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο και για άλλες επιπλοκές της εγκυμοσύνης, όπως αποβολές, πρόωρη αποκόλληση πλακούντος, πρόωρη ρήξη των υμένων.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνει τον κίνδυνο για αιφνίδιο θάνατο νεογέννητων.

Συμβουλεύω τους γονείς να μην καπνίζουν ούτε στο διπλανό δωμάτιο, διότι ο καπνός περνάει από τις χαραμάδες και μπορεί να φθάσει στο μωρό. Έτσι το μονοξείδιο που υπάρχει στον καπνό του τσιγάρου εισπνεόμενο από το μωρό, του στερεί το οξυγόνο με όλες τις συνέπειες. Το κόψιμο του καπνίσματος είναι πολύ δύσκολο για μερικές γυναίκες, εν τούτοις είναι το καλύτερο δώρο που μπορούν να κάνουν οι γονείς στο παιδί τους.

Εάν καταφέρουν να κόψουν το κάπνισμα στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης η διαφορά βάρους του παιδιού δεν θα είναι τόσο μεγάλη από τα παιδιά των μη καπνιστριών.

Το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη μπορεί να έχει και μακροχρόνιες επιδράσεις στο έμβρυο. Έρευνες έδειξαν ότι ενήλικες, των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν στην εγκυμοσύνη, παρουσίασαν συχνότερα διαβήτη ή παχυσαρκία από εκείνα τα παιδιά που οι μητέρες τους δεν κάπνιζαν στην εγκυμοσύνη. Προφανώς προκαλεί το κάπνισμα της μητέρας στην εγκυμοσύνη μια μόνιμη διαταραχή του μεταβολισμού στο παιδί. Η νικοτίνη είναι ένα δυνατό δηλητήριο που ήδη 50 mg μπορεί να είναι θανατηφόρα, εάν την πάρει κανείς από το στόμα. Εάν ένα μικρό παιδί φάει ένα τσιγάρο μπορεί να πεθάνει.

Ήδη πριν την εγκυμοσύνη μπορεί η νικοτίνη να βλάψει και τους δυο γονείς. Το κάπνισμα χειροτερεύει την ποιότητα του σπέρματος και μειώνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Επίσης επηρεάζει τον κύκλο της γυναίκας. Έτσι οι καπνίστριες έχουν περισσότερες δυσκολίες στην προσπάθεια να μείνουν έγκυες με τεχνητή γονιμοποίηση.

Πολλές έρευνες των τελευταίων ετών έδειξαν ότι δεν είναι μόνο η νικοτίνη που έχει την βλαπτική επίδραση από το τσιγάρο, αλλά και οι άλλες ουσίες που απελευθερώνονται κατά την καύσιν του τσιγάρου. Ο καπνός περιέχει πάρα πολλές άλλες βλαπτικές ουσίες, όπως πίσσα, βενζόλιο, αρσενικό, μονοξείδιο του άνθρακος κ.α. Πολλές από αυτές είναι καρκινογόνες. Η νικοτίνη στενεύει τα αγγεία, έτσι το οξυγόνο και οι θρεπτικές ουσίες που έρχονται στο έμβρυο είναι λιγότερες σε ποσότητα με αποτέλεσμα να υστερεί η ανάπτυξη του εμβρύου. Εκτός αυτού το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύει τα ερυθρά αιμοσφαίρια και έτσι δεν μπορούν να μεταφέρουν το οξυγόνο. Το μονοξείδιο έχει 200 φορές μεγαλύτερη δυνατότητα να δεσμεύσει τα ερυθρά αιμοσφαίρια από το οξυγόνο.

Επιπροσθέτως η νικοτίνη προκαλεί συσπάσεις στη μήτρα και έχουμε συχνότερα πρόωρους τοκετούς σε καπνίστριες.

Έρευνες έχουν δείξει ότι ο δείκτης νοημοσύνης παιδιών, που γεννήθηκαν από μανιώδεις καπνίστριες, ήταν χαμηλότερος από των παιδιών των οποίων οι μητέρες δεν κάπνιζαν.

Επίσης διαπιστώθηκε καθυστερημένη πνευματική ανάπτυξη.

Αλλεργίες και άσθμα παρουσιάζουν συχνότερα τα παιδιά γυναικών που κάπνιζαν οι ίδιες ή ήταν παθητικές καπνίστριες.

Παιδιά καπνιστριών έχουν συχνότερα φαινόμενα αδυναμία συγκέντρωσης και υπερκινητικότητα.

Οι καρκινογόνες ουσίες του τσιγάρου περνούν τον πλακούντα και μπορεί να ενοχοποιηθούν αργότερα για καρκίνο ή λευχαιμία στην παιδική ηλικία. Αυτό ισχύει και για τις παθητικές καπνίστριες.

Συνέπειες για το έμβρυο παρατηρήθηκαν ήδη από την κατανάλωση 7 τσιγάρων και άνω την ημέρα σε μόνιμη βάση.

Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι λοιπόν αποδεδειγμένα επιβλαβές για το αγέννητο παιδί.

Για πολλές γυναίκες η διακοπή του καπνίσματος δεν είναι δύσκολη υπόθεση. Πολλές φορές μάλιστα γίνεται και αυτόματα, διότι το τσιγάρο επιδεινώνει τη ναυτία της εγκυμοσύνης. Για μανιώδεις καπνίστριες μπορεί η διακοπή του καπνίσματος να είναι δύσκολη και πρέπει να συνεννοηθούν με το γιατρό τους.

Για τα βοηθητικά μέσα διακοπής του καπνίσματος (αυτοκόλλητα, τσίχλες) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν υπάρχουν θεμελιωμένες πληροφορίες.

Μετά τον τοκετό είναι λογικό τα νεογέννητα να είναι προφυλαγμένα από το παθητικό κάπνισμα.

Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι τα νεογνά με παθητικό κάπνισμα κινδυνεύουν περισσότερο από βρογχίτιδες, ωτίτιδες και λοίμωξη του αναπνευστικού.

Αλλά και μέσω του θηλασμού περνούν οι βλαπτικές ουσίες στο νεογνό.

Δρ. Βασίλειος Μπέλλιος
Μαιευτήρ - Γυναικολόγος