Όχι, απαντούν οι ειδικοί, δεν είναι όλα τα αλλεργιογόνα εξίσου επικίνδυνα και κυρίως δεν είναι όλες οι αλλεργικές αντιδράσεις επίφοβες.

Τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Επικίνδυνη αλλεργική αντίδραση είναι η συστηματική αναφυλαξία, τα συμπτώματα της οποίας εκδηλώνονται αιφνίδια και εξελίσσονται μέσα σε λίγα λεπτά έως μία ώρα. Τα συμπτώματα αυτά δεν περιορίζονται στα δερματικά εξανθήματα. Αντιθέτως, αφορούν περισσότερα του ενός συστήματα του οργανισμού (δέρμα, αναπνευστικό, κυκλοφορικό, γαστρεντερικό). Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι το παιδί μπορεί να παρουσιάσει:
• Εξανθήματα και πονόκοιλο, ίσως και εμετό.
• Εξανθήματα και ζαλάδα.
• Εξανθήματα και βραχνάδα ή δυσκολία στην αναπνοή.
• Κάποιον άλλο συνδυασμό των παραπάνω συμπτωμάτων, όπως π.χ. εξανθήματα, ζάλη και βραχνάδα.
Τα συμπτώματα της συστηματικής αναφυλαξίας μπορεί να είναι ήπια ή έντονα. Όταν η αναφυλακτική αντίδραση είναι έντονη, τα συμπτώματα εκδηλώνονται σε λίγα λεπτά και επιδεινώνονται ραγδαία. Εάν το παιδί δυσκολεύεται να αναπνεύσει και χάνει προοδευτικά την επαφή με το περιβάλλον, πρέπει να μεταφερθεί ταχύτατα στο νοσοκομείο. Αντίθετα, όταν τα συμπτώματα είναι ήπια, το παιδί π.χ. παρουσιάζει ένα εξάνθημα στο σώμα, παραπονιέται ότι το πονάει η κοιλιά του, ίσως κάνει και εμετό, αλλά γρήγορα (π.χ. μέσα σε μισή ώρα) νιώθει καλά και επιστρέφει στο παιχνίδι του.

Oι πιο επίφοβες αλλεργίες
Oι αλλεργίες που ακολουθούν μπορεί να οδηγήσουν σε μια επικίνδυνη για τη ζωή αλλεργική αντίδραση, τα συμπτώματα της οποίας αναφέρθηκαν ήδη. Ωστόσο, κρίνουμε απαραίτητο να αναφέρουμε και τις περιπτώσεις των πιο ήπιων συμπτωμάτων αναφυλαξίας, όπου επιβάλλεται να αποταθείτε στον παιδίατρό σας. Αυτές είναι:

Oι τροφικές
Το γάλα, το αυγό και το ψάρι είναι τα συνηθέστερα τροφικά αλλεργιογόνα της βρεφικής ηλικίας. Καθώς το παιδί μεγαλώνει και το διαιτολόγιό του εμπλουτίζεται, η λίστα των αλλεργιογόνων μεγαλώνει και περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο τους ξηρούς καρπούς (φιστίκια, φουντούκια, αμύγδαλα) και τα οστρακοειδή (γαρίδες, αστακό, καραβίδες). Συνήθως, οι αλλεργίες που «ακολουθούν» το παιδί διά βίου είναι οι αλλεργίες στους ξηρούς καρπούς και στο ψάρι. Oι υπόλοιπες συχνά υποχωρούν καθώς το παιδί μεγαλώνει.
Απευθυνθείτε στον παιδίατρο αν παρατηρήσετε ότι λίγες ώρες (π.χ. 2-3 ώρες) μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου το παιδί παρουσιάζει εξανθήματα με κνησμό στο σώμα ή παραπονιέται ότι το «τρώει» η γλώσσα του ή πρήζονται τα χείλη του και πονάει η κοιλιά του.
Οι φαρμακευτικές
Oι ειδικοί τονίζουν ότι οι αλλεργικές αντιδράσεις στα φάρμακα (ιδίως στα αντιβιοτικά) είναι συχνές στα παιδιά, ωστόσο εμφανίζονται συνήθως με τη μορφή δερματικών εξανθημάτων, τα οποία είναι ακίνδυνα και παρέρχονται σε λίγες μέρες. Σπανιότερα οι αλλεργίες αυτές μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνη αναφυλακτική αντίδραση. Απευθυνθείτε στον παιδίατρο αν κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνει το παιδί παρουσιάσει εξανθήματα στο σώμα του.

Oι αλλεργίες από τσιμπήματα
Το δηλητήριο της μέλισσας και της σφήκας ανήκει στα πλέον επικίνδυνα αλλεργιογόνα.
Απευθυνθείτε στον παιδίατρο αν μετά το τσίμπημα παρατηρήσετε ότι το παιδί παρουσιάζει εξανθήματα σε όλο του το σώμα ή δείτε ότι το εξάνθημα και το πρήξιμο στο σημείο του τσιμπήματος είναι πολύ μεγαλύτερο από το αναμενόμενο (π.χ. έπειτα από τσίμπημα στο δάχτυλο του χεριού, το παιδί πρήζεται μέχρι τον αγκώνα).

Oι αλλεργίες μετά την άσκηση ή την έκθεση στο κρύο
Αυτές οι μορφές αλλεργίας είναι σπάνιες μεν, αλλά δυνητικά επικίνδυνες, επειδή μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση.
Απευθυνθείτε στον παιδίατρο αν λίγα λεπτά μετά την άσκηση ή την είσοδο στο κρύο νερό της θάλασσας, το παιδί παρουσιάζει εξανθήματα με κνησμό στο σώμα.

Να προσέχετε
Το άσθμα. Η αλλεργική αυτή νόσος δεν δημιουργεί κινδύνους εφόσον είναι υπό έλεγχο με εισπνεόμενα φάρμακα. Επικίνδυνη μπορεί να αποβεί η παρόξυνση της νόσου (ασθματική κρίση), που εκδηλώνεται με βρογχόσπασμο και μπορεί να προκληθεί από την έκθεση του παιδιού σε αλλεργιογόνο παράγοντα (π.χ. ακάρεα σκόνης, γύρη φυτών), εφόσον δεν αντιμετωπιστεί άμεσα με φαρμακευτική αγωγή.

Να μη φοβάστε
Tην αλλεργική ρινίτιδα και την ρινοεπιπεφυκίτιδα, που οφείλονται σε εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, όπως είναι τα ακάρεα της σκόνης, η γύρη των φυτών και οι μύκητες. Oι αλλεργίες αυτές ταλαιπωρούν τα παιδιά, αλλά δεν ανήκουν στις αλλεργίες που μπορούν να τα απειλήσουν.
Την ατοπική δερματιτίδα. Η συχνότερη μορφή αυτής της αλλεργικής δερματοπάθειας στα παιδιά είναι το βρεφικό έκζεμα, που μπορεί να παρουσιαστεί από την ηλικία των 2-3 μηνών. Συνήθως παρατηρείται ύφεση των συμπτωμάτων μετά την ηλικία των 5 ετών, αν και σε μερικές περιπτώσεις το παιδί μπορεί να ταλαιπωρείται μέχρι την προεφηβεία (έως τα 10-11).

Μην αγνοείτε τα συμπτώματα
Oι ειδικοί τονίζουν ότι η ήπια εκδήλωση μιας αναφυλακτικής αντίδρασης δεν προδικάζει ότι και η επόμενη εκδήλωσή της θα είναι ήπια. Γι' αυτό και δεν πρέπει να αγνοήσετε τα συμπτώματα που παρουσίασε το παιδί, ακόμη και αν πέρασαν γρήγορα. Πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρο, που θα συνεργαστεί με τον αλλεργιολόγο για τον εντοπισμό του ύποπτου αλλεργιογόνου, ώστε να είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε ένα νέο επεισόδιο, τη σοβαρότητα του οποίου δεν μπορείτε να γνωρίζετε εκ των προτέρων.
της Νίκης Ψάλτη