Παρόλο που τα παιδία αυτής της ηλικίας έχουν βιώσει παρόμοιες μεταβάσεις και στο παρελθόν, όταν για παράδειγμα πήγαν από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό, η αλλαγή αυτή είναι κάτι παραπάνω από αλλαγή τάξης. Αποτελεί μια ολόκληρη διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει όλες τις περιπλοκές που συνεπάγεται μια αλλαγή. Είναι μια μετάβαση από την παιδική ηλικία στην εφηβική, από την εξάρτηση στην ανεξαρτησία, από το γνώριμο στο άγνωστο, από την υπακοή στην αναζήτηση, από τις φιλίες στις σχέσεις κ.ο.κ.
Πέραν όμως από τις αναπτυξιακές, συναισθηματικές και κοινωνικές αλλαγές που τα παιδιά θα κληθούν να αντιμετωπίσουν στο Γυμνάσιο, υπάρ¬χουν και οι αντικειμενικές διαφορές Δημοτικού-Γυμνασίου. Διότι στην ουσία και εδώ αλλάζουν όλα : περισσότεροι καθηγητές, περισσότερα μαθήματα, δουλειά στο σπίτι, εξετάσεις, εργασίες, περισσότερες δραστηριότητες και συνεπώς ευθύνες. Οι απαιτήσεις του Γυμνασίου σήμερα είναι πολύ πιο μεγάλες από άλλοτε. Είναι λοιπόν απόλυτα φυσιολογικό αρκετά από τα παιδιά της πρώτης τάξης του Γυμνάσιου να εμφανί¬¬σουν δυσ¬κολίες προσαρ¬μογής στα νέα δεδο¬μένα συνή¬θως από την πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς, οι οποίες μπορεί να διαρκέσουν από ένα μήνα μέχρι και ολόκληρη την φοίτηση του παιδιού στο Γυμνάσιο, εαν αυτό δεν λάβει την απαραίτητη στήριξη εγκαίρως.
Σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα όλα τα παιδιά σε αυτή τη μετάβαση φοβούνται και έχουν άγχος για αρκετά πράγματα που για μας τους μεγάλους μπορεί να φαντάζουν απλά αλλά για τα παιδιά μας δεν είναι όπως:
¨ οι καινούργιοι χώροι των κτιρίων, στους οποίους μπορεί να φοβούνται μήπως χαθούν
¨ η επαφή με τα παιδιά άλλων σχολείων που θα γίνουν οι καινούργιοι συμμαθητές τους
¨ η επαφή με τα μεγαλύτερα παιδιά του Γυμνασίου
¨ ο φόβος για πειράγματα επιθέσεις και κακομεταχειρίσεις
¨ τα καινούργια και δυσκολότερα μαθήματα
¨ ο τρόπος διδασκαλίας των καθη¬γητών
¨ η νέα κλίμακα αξιολόγησης (0-20)
¨ οι ωριαίες απουσίες και μια σειρά από άλλα πρακτικά αλλά όχι λιγότερο ουσιαστικά ζητήματα απασχολούν επίσης τους δωδεκα¬ετείς μαθητές.
Ένας από τους πιο εμφανείς τρόπους για να διαπιστώσει κανείς δυσκολίες προσαρμογής είναι η μειωμένη επίδοση των μαθητών στα μαθήματα, ειδικά στα πρώτα tests και στο πρώτο τρίμηνο. Η έρευνα έχει δείξει ότι συχνά υπάρχει πτώση στην επίδοση και στα αποτελέσματα ενός μαθητή που βιώνει δυσκολίες προσαρμογής στο Γυμνάσιο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ

Υπάρχουν κάποια πολύ σημαντικά πράγματα που χρειάζεται να γνωρίζουν οι γονείς.
* Ο καθένας μπορεί να μετρήσει τους σπόρους μέσα σε ένα μήλο. Κανείς δεν μπορεί να μετρήσει τα μήλα μέσα σε ένα σπόρο. Έτσι, λοιπόν, κάθε παιδί μπορεί να έχει πολλές και άγνωστες, στους γονείς ,δυνατότητες. Οι γονείς χρειάζεται να είναι δίπλα στα παιδιά τους με τρόπους που θα βοηθήσουν τα ίδια να ξεδιπλώσουν αυτές τις δυνατότητες.
* Τα παιδιά μαθαίνουν από αυτό που είμαστε και όχι από αυτό που λέμε. Αν βλέπουν ότι αλλάζουμε, βελτιωνόμαστε, αντλούμε χαρά και ικανοποίηση από τη ζωή μας, θέλουν να μας μοιάσουν.
* Τα παιδιά είναι δικά μας ταυτόχρονα όμως δεν μας ανήκουν. Είναι δώρα της ζωής για τα οποία χρειάζεται να είμαστε ευγνώμονες , να τα τιμούμε και να τα σεβόμαστε σαν ανθρώπινα όντα.
* Είναι πολύ σημαντικό να τα ενθαρρύνουμε. Να τους δίνουμε την αίσθηση ότι αξίζουν και ότι μπορούν να βάλουν στόχους και να τα καταφέρουν.
Ενθαρρύνουμε τη φαντασία, τον πειραματισμό, το άνοιγμα των οριζόντων.
* Τα θεωρούμε πολύτιμα μέλη της οικογένειας, τα ενθαρρύνουμε να βοηθάνε στο σπίτι, εκτιμούμε τη συνεισφορά τους, τους δίνουμε υπευθυνότητες.
* Δημιουργούμε ένα περιβάλλον φιλικό προς τα λάθη. Αξιοποιούμε τα λάθη και τις αποτυχίες γιατί μέσα από τις αμέτρητες εμπειρίες επιτυχιών και αποτυχιών στη ζωή μας, χτίζουμε την αυτοεκτίμηση και την υπευθυνότητα. Οι επιτυχίες και οι αποτυχίες μας συνδέονται άμεσα με το τι πιστεύει κανείς βαθιά μέσα του ότι είναι πραγματικά. («τι έμαθες»; «τι σκέφτεσαι να κάνεις, να αλλάξεις»;) Οι πράξεις μας έχουν συνέπειες θετικές και αρνητικές. Από τις αρνητικές συνέπειες της συμπεριφοράς μας, μπορούμε να μάθουμε τι και γιατί μας συνέβη, να βρούμε εναλλακτικές λύσεις και να πάρουμε αποφάσεις.
* Δίνουμε χώρο στην έκφραση των δύσκολων συναισθημάτων, όπως ο φόβος, ο θυμός, η θλίψη, για τα οποία θεωρούμε υπεύθυνους τους άλλους. Έτσι χάνουμε την ευκαιρία για πολύ σημαντικά μαθήματα ζωής που σχετίζονται με την αντίληψη ότι ο καθένας μας είναι υπεύθυνος για το τι αισθάνεται, τι επιθυμεί και πώς αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τα γεγονότα της ζωής.
* Τα βοηθάμε να επιλέγουν να κάνουν πράγματα που αγαπούν, έτσι μαθαίνουν να εργάζονται με χαρά και να είναι δημιουργικά
* Τα μαθαίνουμε να απολαμβάνουν το ταξίδι της ζωής, την ομορφιά της φύσης, να απελευθερώνονται από το άγχος του τι πρόκειται να συμβεί, την αβεβαιότητα. Ο Χάιζεμπεργκ λέει ότι « αν το σύμπαν είναι αβέβαιο, τότε τα πάντα είναι δυνατά»
* Χρειάζονται αξίες και κυρίως νόημα ζωής.
* Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψη μας ότι δεν μπορούμε να δώσουμε κάτι που δεν έχουμε. Ό,τι θέλουμε να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας, χρειάζεται να το διαθέτουμε πρώτα εμείς στον εσωτερικό εξοπλισμό μας.

Του καθενός η ζωή είναι ένα παραμύθι γραμμένο από τα χέρια του Θεού (Χανς Κρίστιαν Άντερσεν)

Μπορείτε να τους δώσετε την αγάπη σας (στα παιδιά σας), όχι όμως και τις ιδέες σας, γιατί αυτά έχουν τις δικές τους ιδέες. Μπορείτε να στεγάσετε το σώμα τους, όχι όμως και τη ψυχή τους, γιατί η ψυχή τους κατοικεί στο σπίτι του αύριο, που εσείς δεν μπορείτε να επισκεφτείτε, ούτε στα όνειρά σας.( Χαλίλ Γκιμπρά )

Σαν γονείς είναι σημαντικό να συζητάτε με το παιδί σας όλα όσα το απασχολούν, να απομυθοποιείτε καταστάσεις που το βασανίζουν, αλλά και να του αφήνετε χώρο να αρχίσει να αναπτύσσεται αυτόνομα. Επίσης είναι σημαντικό να εξασφαλίσετε ότι το παιδί σας έχει χρόνο για πράγματα που το ευχαριστούν και το ξεκουράζουν. Τέλος, είναι πολύ σημαντικό η προετοιμασία στο γνωστικό τομέα να συμβαδίζει με τη συναι¬σθηματική ενδυνάμωση.

Το πέρασμα από το δημοτικό στο γυμνάσιο είναι μια ακόμη αλλαγή στη ζωή του παιδιού αλλά και στη ζωή του γονέα. Όπως και με τις άλλες αλλαγές, χρειάζεται χρόνος, υπομονή και θετική στάση από όλα τα εμπλεκόμενα μέλη. Το παιδί που εισπράττει απαισιοδοξία από το περιβάλλον του είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσει δυσκολίες σε αυτή τη μετάβαση απ' ότι ένα παιδί που είναι θωρακισμένο με αισιοδοξία. Μια θερμή υποστήριξη σε αυτή τη δύσκολη περίοδο βοηθάει πολύ τα παιδιά μας σε αυτό το νέο ξεκίνημα.