Η μόλυνση με τον ιό HIV (Human Immunodeficiency Virus), ο οποίος είναι υπεύθυνος για το AIDS, προκαλεί μια χρόνια και θανατηφόρα ασθένεια
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει διαφώτιση και ενημέρωση για την ασθένεια αυτή εντούτοις η μόλυνση με τον ιό HIV, παραμένει μια σημαντική απειλή τόσο για τους ετεροφυλόφιλους όσο και για τους ομοφυλόφιλους έφηβους.
Όταν οι έφηβοι δεν παίρνουν κάποιες προφυλάξεις διατρέχουν περισσότερους κινδύνους να μολυνθούν με τον ιό HIV και να εκδηλώσουν την ασθένεια του AIDS.
Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV. Αρκετοί έχουν εκδηλώσει την ασθένεια AIDS αλλά υπάρχουν πολλοί που δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί από τον ιό αυτό.
Είναι γεγονός ότι έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην θεραπευτική αντιμετώπιση του AIDS αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν ακόμη θεραπείες που δίνουν οριστική ίαση. Επίσης δεν υπάρχουν σήμερα αποτελεσματικά εμβόλια εναντίον της ασθένειας.
Οι νέες θεραπείες για το AIDS, επιτρέπουν στους ασθενείς να ζουν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Η καλύτερη αντιμετώπιση του AIDS είναι η πρόληψη που επιτυγχάνεται με την αποφυγή των παραγόντων κινδύνου που αναφέρονται πιο πάνω.
Η μόλυνση από τον ιό HIV μπορεί να προληφθεί. Οι γνώσεις για τον ιό αυτό είναι σημαντικές για να επιτυγχάνεται μια καλύτερη πρόληψη.
Οι γονείς πρέπει να επιδιώκουν να μορφώνουν τα παιδιά τους για τα θέματα αυτά και να συνεργάζονται στενά προς την κατεύθυνση αυτή με τα σχολεία, την εκκλησία, τις οργανώσεις νεολαίας και τους επαγγελματίες υγείας. Πρέπει να βεβαιώνονται ότι τα παιδιά τους λαμβάνουν μια σωστή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.
Επίσης είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά τους να παίρνουν μαθήματα και να διαπαιδαγωγούνται και για θέματα ναρκωτικών τόσο για τους σοβαρούς κινδύνους που έχουν τα ίδια όσο και για τους κινδύνους που έχουν για τη μετάδοση του AIDS και άλλων ασθενειών όπως οι ηπατίτιδες.
Ο ιός HIV μεταδίδεται μέσω της ανταλλαγής υγρών του σώματος, όπως το αίμα, το σπέρμα, τις κολπικές εκκρίσεις και το μητρικό γάλα. Ο ιός για να προκαλέσει λοίμωξη πρέπει να διαπεράσει το δέρμα ή τις βλεννογόνους και να περάσει μέσα στην κυκλοφορία μέσα στο αίμα.
Ο ιός HIV πεθαίνει πολύ γρήγορα όταν μένει εκτός του ανθρωπίνου σώματος. Δεν μπορεί να μεταδοθεί δια μέσου των καθημερινών επαφών ούτε δια μέσου στενών κοινωνικών επαφών εξαιρουμένων αυτών που αναφέρονται πιο πάνω. Τα μέλη της οικογένειας κάποιου που έχει μολυνθεί από τον ιό HIV, δεν θα μολυνθεί εάν χρησιμοποιήσει και πιει από το ίδιο ποτήρι.
Επιπρόσθετα μέχρι σήμερα δεν υπήρξε περίπτωση που ένα παιδί στο σχολείο μετέδωσε τον ιό αυτό σ' ένα άλλο παιδί στο σχολείο επειδή έπαιζαν ή έκαναν μαζί άλλες σχολικές δραστηριότητες.
Η μόλυνση από τον ιό HIV μπορεί να συμβεί σε όλες τις ηλικίες. Παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που έχουν μολυνθεί από τον ιό αυτό αλλά δεν υποβάλλονται σε θεραπεία έχουν μεγάλες πιθανότητες να μολυνθούν και αυτά από τον ιό HIV. Περίπου 25% των παιδιών αυτών θα παρουσιάσουν την μόλυνση με τον ιό.
Τα περισσότερα από τα βρέφη αυτά θα παρουσιάσουν AIDS, και θα πεθάνουν μέσα σε διάστημα 1 έως 2 ετών. Ορισμένα άλλα θα επιβιώσουν μερικά χρόνια, όμως η ανάπτυξή τους θα είναι καθυστερημένη και συνήθως προσβάλλονται από πολλές μολύνσεις.
Οι υποψήφιες μητέρες που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV πρέπει να υποβληθούν σε ειδική θεραπεία για να αποφευχθεί η μετάδοση του ιού στα παιδιά τους. Πρόσφατες θεραπείες που έχουν αναπτυχθεί μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού στο νεογέννητο. Με τις θεραπείες αυτές, λιγότερο από 1 παιδί στα 10 από μητέρες με μόλυνση από τον ιό HIV, προσβάλλονται από την ασθένεια.
Η χρήση ναρκωτικών, η κατάχρηση αλκοόλ, η κατάσταση μέθης και η αχαλίνωτη επιπόλαια σεξουαλική συμπεριφορά είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου που μπορεί να επιφέρουν τη μόλυνση από τον ιό HIV.
Είναι καθήκον όλων, των γονέων, του σχολείου, των επαγγελματιών υγείας και της κοινωνίας γενικά να καταβάλουν κάθε προσπάθεια διαπαιδαγώγησης και συνεχούς ενημέρωσης των παιδιών και εφήβων για τα θέματα του AIDS, της σεξουαλικής αγωγής, των ναρκωτικών, του αλκοόλ και του καπνίσματος. Με αυτό τον τρόπο η πρόληψη κτίζεται πάνω σε σωστές βάσεις και μπορεί να αποδώσει καρπούς.
Επιπτώσεις του AIDS στα παιδιά
Το AIDS καταστρέφει την ίδια τη δομή της παιδικής ηλικίας. Περίπου 15.000.000 παιδιά κάτω των 18 ετών είχαν μείνει ορφανά από την επιδημία μέχρι το τέλος του 2003. Τα οκτώ στα δέκα από αυτά τα παιδιά ζουν στην υποσαχάρια Αφρική. Αν δεν δράσουμε, γρήγορα και αποφασιστικά για να ανακόψουμε το παλιρροιακό κύμα των νέων μολύνσεων και της απώλειας, υπολογίζεται πως μέχρι το έτος 2010 πάνω από 18.000.000 παιδιά στην Αφρική θα έχουν χάσει τον ένα ή και τους δύο γονείς τους εξ αιτίας του AIDS.
Η απώλεια ενός γονέα είναι πολύ περισσότερο από την απουσία ενός κηδεμόνα. Διαπερνά κάθε πλευρά της ζωής του παιδιού: τη συναισθηματική του ευημερία, τη φυσική του ασφάλεια, τη νοητική του ανάπτυξη και την υγεία του εν γένει. Αποστερεί από τα παιδιά το δικαίωμα να ζήσουν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον. Σημαίνει πως χάνεται ένα μεγάλο μέρος από το προστατευτικό δίχτυ ενάντια στη βία, την κακοποίηση, την εκμετάλλευση, το στιγματισμό και τις διακρίσεις, συχνά απομονώνοντας τα παιδιά από τους άλλους σε μια περίοδο που χρειάζονται όσο το δυνατόν περισσότερη φροντίδα και υποστήριξη. Στις περισσότερο ακραίες περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να βρεθούν να ζουν στο δρόμο, χωρίς την ελάχιστη οικογενειακή υποστήριξη.
Το δικαίωμα ενός παιδιού στη μόρφωση συχνά τίθεται σε κίνδυνο όταν αυτοί που το φροντίζουν αρρωσταίνουν ή πεθαίνουν, αφού σπρώχνει τα παιδιά έξω από τη σχολικές τάξεις και τα εξαναγκάζει σε ρόλους ενηλίκων να φροντίζουν και να συνεισφέρουν για τις οικογένειές τους. Χάνεται επίσης το δικαίωμα τους να ξεκουραστούν να παίξουν και να ψυχαγωγηθούν. Καθώς το AIDS συχνά επιτείνει τη φτώχεια - από την πρώτη στιγμή που θα αρρωστήσουν οι ενήλικες μπορεί να μην μπορούν να εργασθούν - είναι δυνατόν να εξαναγκάσει τα παιδιά να εμπλακούν σε επικίνδυνες μορφές εργασίας και αυξάνει τον κίνδυνο της εκμετάλλευσης. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των παιδιών που έμειναν ορφανά ή έγιναν ευάλωτα εξ αιτίας του AIDS πρέπει να καταστεί μια διεθνής προτεραιότητα για τις επόμενες δύο δεκαετίες.
Το AIDS έχει σκοτώσει 28 εκατομμύρια ανθρώπους ενώ οι φορείς υπολογίζονται σε 42 εκατομμύρια. Πολλά παιδιά και νέοι που αυτή τη στιγμή παρακολουθούν τους πιο στενούς τους συγγενείς να υποκύπτουν από την ασθένεια είναι εκείνοι που βρίσκονται στο μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν. Κάθε ημέρα 6.000 νέοι 15 - 24 ετών γίνονται θετικοί φορείς της νόσου ενώ τα κορίτσια είναι εκείνα που πλήττονται περισσότερο.
Οι ζωές των βρεφών και των μικρών παιδιών απειλούνται επίσης σε μεγάλο βαθμό. Δύο χιλιάδες παιδιά κάτω των 15 γίνονται φορείς κάθε ημέρα. Εννέα στις δέκα μολύνσεις συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή του θηλασμού και κατά μεγάλο μέρος μπορούν να προληφθούν. Πολλά από αυτά τα παιδιά θα πεθάνουν πριν από τα πέμπτα τους γενέθλια. Λιγότερο δημοσιοποιημένα αλλά ίσως πιο ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που αφορούν τα εκατομμύρια των παιδιών και των εφήβων που έμειναν ορφανά εξαιτίας του AIDS και τα ακόμα περισσότερα εκατομμύρια που ζουν με το βαρύ συναισθηματικό, οικονομικό και κοινωνικό τραύμα που σχετίζεται με τη νόσο του AIDS.
Συνοψίζοντας τις επιπτώσεις του AIDS στα παιδιά
-Απώλεια οικογένειας και ταυτότητας.
-Κατάθλιψη.
-Μειωμένη ευημερία.
-Αυξημένος υποσιτισμός, πείνα.
-Αδυναμία διεξαγωγής εμβολιασμών, παροχής υγειονομικής φροντίδας.
-Επιδείνωση υγείας.
-Αυξημένη ανάγκη για εργασία.
-Απώλεια σχολείου, εκπαιδευτικών ευκαιριών.
-Απώλεια κληρονομιάς.
-Εξαναγκαστική μετανάστευση.
-Απώλεια στέγης, αλητεία, εγκληματικότητα.
-Αύξηση της διαβίωσης στους δρόμους.
-Έκθεση σε κίνδυνο προσβολής από AIDS.
Παιδιά θύματα του AIDS
Είκοσι πέντε χρόνια μετά την εμφάνιση του, το σύνδρομο της επίκτητης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας εξακολουθεί να θερίζει με 11.000 νέες μολύνσεις την ημέρα και σχεδόν τρία εκατομμύρια νεκρούς το χρόνο. Κάθε λεπτό ένα παιδί μικρότερο των 15 ετών μολύνεται. Η επιδημία σκοτώνει σχεδόν 500.000 παιδιά το χρόνο κυρίως στις φτωχές χώρες. Ωστόσο το βαρύτερο φόρο στη νόσο πληρώνουν οι γυναίκες στην Αφρική και την Ασία. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Αναν κάλεσε τους ηγέτες του κόσμου και την ανθρωπότητα να δεσμευτούν με περισσότερη ευθύνη στο αγώνα κατά του AIDS. Σχεδόν 39,5 εκατομμύρια άνθρωποι είναι οροθετικοί ή έχουν νοσήσει από το AIDS στον κόσμο, εκ των οποίων τα 25 εκατομμύρια στην Αφρική, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας του ΟΗΕ που δημιουργήθηκε πριν από δέκα χρόνια για το συντονισμό της καταπολέμησης της νόσου σε παγκόσμια κλίμακα.
Το AIDS συνεχίζει να αφανίζει τους πληθυσμούς κυρίως στην υποσαχάρεια Αφρική όπου οι γυναίκες πληρώνουν ένα δυσανάλογο φόρο στην πανδημία. Η Ανζελίκ Κίντζο, πρέσβειρα καλής θέλησης της UNICEF ζήτησε από τους Αφρικανούς ν' αναλάβουν τις ευθύνες τους στην καταπολέμηση της μάστιγας καλώντας τους να συνάπτουν σεξουαλικές σχέσεις λαμβάνοντας προφυλάξεις. "Το AIDS στην Αφρική λαμβάνει όλο και περισσότερο γυναικεία όψη γιατί οι άνδρες μολύνουν τις γυναίκες, η υπερβολική επίδειξη ανδρισμού σκοτώνει στην Αφρική", δήλωσε.
Θύματα συχνά ξεχασμένα, τουλάχιστον 2,3 εκατομμύρια παιδιά ζουν με τον ιό HIV σχεδόν στο σύνολο των φτωχών χωρών. Για πάρα πολύ καιρό ο κόσμος αρνείται να δει κατάματα την πραγματικότητα. Ωστόσο τα τελευταία 10 χρόνια, οι συμπεριφορές έχουν αλλάξει και ο κόσμος άρχισε να συνειδητοποιεί τη βαρύτητα στο θέμα της καταπολέμησης του AIDS. Αν και οικονομικοί πόροι αποδεσμεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό και επετεύχθη καλύτερη πρόσβαση των νοσούντων στις αντιρετροϊκές θεραπείες, ο αριθμός των λοιμώξεων διογκώνεται και από εκεί προκύπτει η ανάγκη για επιστράτευση της πολιτικής βούλησης. Γι αυτό πρέπει να ενισχυθεί η προστασία για όλες τις ευάλωτες στη νόσο πληθυσμιακές ομάδες, η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και η πρωτοβουλία ώστε να δοθεί περισσότερη δύναμη και αυτονομία στις γυναίκες και τα κορίτσια προκειμένου να τροποποιηθούν οι σχέσεις ανδρών-γυναικών σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.
Κένυα: Παιδιά με AIDS
Στην Κένυα, τα παιδιά εξακολουθούν να γεννιούνται οροθετικά. Αυτή η δήλωση φαίνεται γελοία αν αναλογιστεί κανείς την εξαιρετικά μεγάλη εξάπλωση του AIDS στην Αφρική, όμως αυτό είναι ειδικά ένα πρόβλημα του αναπτυσσόμενου κόσμου. Στη δύση, ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνται με HIV/AIDS είναι πολύ μικρός λόγω των προγραμμάτων για τη μετάδοση του ιού από τη μητέρα στο παιδί, με τη βοήθεια των οποίων οι μητέρες με HIV μπορούν να λάβουν θεραπεία που περιορίζει την πιθανότητα μετάδοσης του ιού στα αγέννητα μωρά τους.
Στην Κένυα, όπου δεν υπάρχει ούτε καν κατάλληλο διαγνωστικό τεστ για παιδιά ηλικίας κάτω των 18 μηνών, η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Το 33% των παιδιών με μητέρες οροθετικές γεννιούνται και αυτά με την ασθένεια και το 50% των παιδιών που πιθανώς έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV, πεθαίνουν πριν συμπληρώσουν τα δύο χρόνια ζωής.
Ακόμα και αν ένα παιδί αποφύγει τη μετάδοση όταν γεννιέται, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από το θηλασμό. Πολλές μητέρες είναι πολύ φτωχές για να αγοράσουν κάποιο υποκατάστατο γάλακτος.
Οι μητέρες που θηλάζουν, οι οποίες πηγαίνουν στην κλινική «Μπλου Χάουζ», είναι πολύ τυχερές. Παίρνουν συσκευασμένο γάλα σε σκόνη μέχρι τα μωρά τους να γίνουν έξι μηνών. Μετά από αυτήν την ηλικία αρχίζουν να παίρνουν «unimix», μία τροφή με αλεσμένο καλαμπόκι και σόγια, πλούσιο σε σίδηρο και βιταμίνες.
Προτείνουν να αποφεύγεται ο θηλασμός από τις μητέρες που έχουν προσβληθεί από τον HIV, καθώς το μωρό θα μπορούσε να κολλήσει τον ιό από το γάλα. Η πιθανότητα μετάδοσης είναι ακόμα μεγαλύτερη όταν οι μητέρες ταυτόχρονα ταΐζουν με φαγητό και θηλάζουν τα παιδιά τους. Μικρές κακώσεις στο στομάχι, οι οποίες προκαλούνται από την αλλαγή στη διατροφή, μπορεί να επιτρέψουν στον ιό να μεταδοθεί. Όποιος και αν είναι ο τρόπος μετάδοσης, το AIDS είναι υπεύθυνο για το θάνατο πολλών παιδιών.
AIDS και Εκπαίδευση
Η φοίτηση οροθετικών παιδιών τόσο στη Δημοτική όσο και στη Μέση Εκπαίδευση, έστω και αν ο αριθμός τους είναι μονάδες, αποτελεί μια πραγματικότητα η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Το δικαίωμα μόρφωσης αυτών των παιδιών όπως και κάθε παιδιού είναι αδιαμφισβήτητο και επιτακτική η εφαρμογή πολιτικής για την ομαλή υλοποίησή του, χωρίς στιγματισμό και προκατάληψη.
Είναι η ώρα που θα φανούν οι ρίζες του πολιτισμού μας η ανθρωπιά και η προσφορά μας σε άτομα που φάνηκαν λιγότερο τυχερά από ότι κάποια άλλα παιδιά.
Χώρες της Ευρώπης με πολύ περισσότερα κρούσματα και ΅ε συσσώρευση εμπειριών από την πορεία και την επιδημιολογία της νόσου έχουν ήδη διατυπώσει την πολιτική που πρέπει να ακολουθείται από τα αρμόδια Υπουργεία στην περίπτωση κατά την οποία μαθητές ή μέλος του διδακτικού προσωπικού έχουν ΅μολυνθεί με το ιό του AIDS.
H πολιτική αυτή συνοψίζεται στις κάτωθι οδηγίες:
1. Το παιδί που μολύνθηκε μπορεί, αν δεν έχει ανοιχτές πληγές να παρακολουθεί κανονικά τα σχολικά μαθήματα, συμμετέχοντας σε όλες τις δραστηριότητες της τάξης του. Ο δάσκαλος εφ' όσον είναι ασυμπτωματικός να προσέρχεται κανονικά στην εργασία του.
2. Να τηρείται με σχολαστικότητα το ιατρικό απόρρητο και η προστασία της ιδιωτικής ζωής κάθε παιδιού και δασκάλου.
3. Τις λεπτομέρειες τις ιατρικής κατάστασης του παιδιού θα πρέπει να γνωρίζουν ο θεράπων ιατρός και ο διευθυντής του σχολείου που φοιτά, ο οποίος θα βρίσκεται σε επαφή με τους γονείς για καλύτερη συνεργασία προς όφελος του παιδιού.
4. Η διεύθυνση του σχολείου σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Υγείας θα πρέπει να ενημερώνει το προσωπικό σε θέματα που αφορούν το AIDS.
Ευθύνη λοιπόν όλων όσων έχουν σχέση με το AIDS, είτε μέσα από τα προγράμματα αγωγής υγείας, είτε μέσα από την αντιμετώπιση εξειδικευμένων προβλημάτων στο χώρο τους, είναι να φροντίζουν να εκπαιδεύονται και να εκπαιδεύσουν τόσο εκείνους που ενδιαφέρονται, όσο και εκείνους που αδιαφορούν, για να μην φτάσει ποτέ η ώρα που την αδιαφορία θα υποκαταστήσει ο πανικός.
Φάρμακα κατά του AIDS για παιδιά
Τα παιδιά με AIDS πεθαίνουν αναίτια, λόγω της έλλειψης κατάλληλων, προσαρμοσμένων σε αυτά φαρμάκων. Έρευνες δείχνουν ότι η περίθαλψη παιδιών με HIV/AIDS είναι ακριβότερη και δυσκολότερη από την περίθαλψη ενηλίκων.
Τα τελευταία χρόνια άρχισαν να είναι διαθέσιμοι απλοποιημένοι τρόποι αντιμετώπισης του HIV/AIDS για ενήλικες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι περισσότεροι ενήλικες ασθενείς στις αναπτυσσόμενες χώρες λαμβάνουν τώρα είτε την αγωγή με τον τριπλό συνδυασμό σταθερής δόσης -ένα χάπι δύο φορές την ημέρα- είτε, ένα διπλό συνδυασμό μαζί με ένα πρόσθετο φάρμακο.
Ωστόσο, ούτε ο τριπλός ούτε ο διπλός συνδυασμός είναι διαθέσιμοι σε δόσεις κατάλληλες για παιδιά. Όταν υπάρχουν διαθέσιμες παιδικές δόσεις, τότε είναι πολύ πιο ακριβές. Η περίθαλψη ενός παιδιού μπορεί να κοστίζει έως και 6 φορές περισσότερο από την περίθαλψη ενός ενήλικα - 1.300 δολάρια αντί για 200 δολάρια το μήνα..
Η παγκόσμια αγορά παιδιατρικών εκδοχών των φαρμάκων κατά του AIDS είναι εξαιρετικά ανεπαρκής: στις πλούσιες χώρες γεννιούνται σχετικά λίγα παιδιά με HIV ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες συχνά είναι απλά πολύ φτωχές. Κατά συνέπεια, οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν μικρό ενδιαφέρον να αναπτύξουν ή να διαθέσουν στην αγορά παιδιατρικές μορφές των φαρμάκων, που να είναι προσαρμοσμένες στις φτωχές χώρες, όπως συνδυασμούς σταθερής δόσης ή χάπια που να μπορούν να κοπούν ή να μασηθούν.
Η μόνη ελπίδα στον ορίζοντα είναι ότι ίσως κάποιες εταιρείες αποφασίσουν να αναπτύξουν συνδυασμούς σταθερής δόσης ή εκδοχές των φαρμάκων προσαρμοσμένες στα παιδιά. Ορισμένες συνεχιζόμενες έρευνες ασχολούνται με χάπια για παιδιά, που θα χορηγούνται μία φορά την ημέρα. Ωστόσο, χωρίς το δέλεαρ της κερδοφόρας αγοράς, οι εταιρείες δεν αφιερώνουν αρκετούς πόρους για να προχωρήσουν άμεσα σε αποτελέσματα.
Η χορήγηση αντιρετροϊκών φάρμακων σε παιδιά άρχισε το Δεκέμβριο του 2000. Έως τα μέσα του 2004, περίπου το 5% των ασθενών που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή ήταν παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών.
Ομάδες γιατρών έχουν δημιουργήσει καινοτόμα εργαλεία για να υποστηρίξουν όσους παρέχουν φροντίδα υγείας, στη χορήγηση αντιρετροϊκών και την υποβοήθηση της συμμόρφωσης των παιδιών στην αγωγή. Στα εργαλεία αυτά, που προσπαθούν να βοηθήσουν τα παιδιά να καταλάβουν και να συμμορφωθούν με την αγωγή τους, συγκαταλέγονται τα ημερολόγια υγείας, τα ημερολόγια αγωγής και παραμύθια για τον «Ντέβιμον», ένα μάγο που αντιπροσωπεύει τον ιό HIV .
Σ.Ε.Υ.Π. Τ.Ε.Ι ΛΑΡΙΣΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΘΕΜΑ: AIDS ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ
ΚΕΣΕΚΙΔΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ
7o εξάμηνο.
Λάρισα 2007
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1)AIDS- Διεθνή επιστημονικά Δεδομένα. Ελληνική εμπειρία
Γιώργος Παπαευαγγέλου -Γιώργος Καλλίνικος
Ιατρικές εκδόσεις Λίτσας
2)AIDS -Εκδόσεις Δομική
3)Unisef - παιδιά και AIDS
4)Η σεξουαλική αφύπνιση της εφηβείας.
Θάνος Ασκητής -Εκδόσεις Καστανιώτη
5)Γενική γραμματεία νέας γενιάς - Έντυπο.
6)Γιατροί χωρίς σύνορα - Έντυπο