Η γονεϊκή εμπλοκή μπορεί να κυμαίνεται από μια τυπική επίσκεψη στο σχολείο έως και συχνές συναντήσεις γονέων-εκπαιδευτικών και ενεργητική συμμετοχή σε θέματα εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι γονείς μπορούν να τοποθετηθούν χονδρικά σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό εμπλοκής του με το σχολείο. Α) Σε αυτούς που συναισθηματικά βρίσκονται κοντά στο σχολείο και μπορούν να πάρουν πληροφορίες για θέματα που τους αφορούν και να λύσουν προβλήματα που προκύπτουν, Β)εκείνους που είναι πλήρως περιθωριοποιημένοι(πολλά προβλήματα αλλά ούτε φωνή έχουν ούτε δύναμη) και αυτοί που είναι στον ενδιάμεσο χώρο. Γ)Είναι αυτοί που συνήθως συγκρούονται με το σχολείο(περισσότερη ενημέρωση, συμμετοχή στις αποφάσεις, παράπονα για τις υπερβολικές απαιτήσεις του σχολείου(χρόνος στην κατ’ οίκον εργασία των παιδιών, άβολες ώρες για τις επισκέψεις των γονιών). Μορφές γονικής συμπεριφοράς που έχουν περιληφθεί στη γονεϊκή εμπλοκή είναι:

1. Ανταλλαγή πληροφοριών με το σχολείο(τηλεφωνήματα, επισκέψεις, επιστολές)
2. Ενδιαφέρον για τα γνωστικά αντικείμενα που διδάσκονται στο παιδί, για την ύλη, τη σχολική εργασία(δημοτικό-δευτεροβάθμια εκπαίδευση)
3. Συμμετοχή σε συλλόγους γονέων
4. Υψηλές προσδοκίες για επιδόσεις(έμφαση στην αξία της εκπαίδευσης-μόρφωσης)
5. Ενθάρρυνση και βοήθεια στο παιδί σχετικά με τα μαθήματα του
6. Συναισθηματική υποστήριξη και καθοδήγηση
7. Παρακίνηση για καλλιέργεια ταλέντων και ενδιαφερόντων(μουσική, τέχνη, χορός, αθλητισμός) και επιλογή ενεργειών που προσφέρουν τη δυνατότητα να έρθει το παιδί σε επαφή με πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις: θεατρικές παραστάσεις, επισκέψεις σε μουσεία, καλλιτεχνικές εκθέσεις).

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
Όσον αφορά τους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη συχνότητα και την ένταση της σχέσης που αναπτύσσεται μεταξύ διδακτικού προσωπικού και οικογένειας, αυτοί μπορούν να διακριθούν σε 3 κατηγορίες:
Α. Παράγοντες που αφορούν τους γονείς
Β. Παράγοντες που αφορούν το παιδί
Γ. Παράγοντες που αφορούν το σχολείο

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

Οι εκπαιδευτικοί λοιπόν προτείνεται:
●Να προσπαθούν να καταλάβουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των γονέων.
●Να τηρούν μια ειλικρινή και ανοικτή στάση απέναντί τους.
●Να συζητούν τις δυσκολίες του παιδιού αποφεύγοντας τις ετικέτες.
●Να τονίζουν όχι μόνο τις αδυναμίες, αλλά και τις δυνατότητες του μαθητή τους. (είναι σημαντικό να μιλάνε πρώτα για τα θετικά, για τις δυνάμεις του παιδιού, για αυτά που καταφέρνει, δηλαδή). Σε όλα τα παιδιά, ακόμη και αυτά που αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες υπάρχει πάντα κάτι να θαυμάσουμε, όπως και στους γονείς τους.
●Να προωθούν το διάλογο και
●Να ενθαρρύνουν τους γονείς να μοιράζονται μαζί τους τις πληροφορίες που αφορούν στα προβλήματα, τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του παιδιού τους.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Οι γονείς εκτιμούν και επαινούν τη συνεργασία τους με το σχολείο όταν:
●Το σχολείο ανταποκρίνεται αμέσως στα αιτήματα των γονέων.
●Οι γονείς λαμβάνουν σε τακτική βάση ένα ενημερωτικό δελτίο με τα νέα του σχολείου
●Η πληροφόρηση για την πρόοδο του παιδιού είναι σαφής και παρέχει την ευκαιρία για συνέχιση της ενημέρωσης των γονέων με συζήτηση.
●Εφαρμόζονται διάφοροι μέθοδοι επαφής με το σπίτι, όπως είναι το «τετράδιο επικοινωνίας με τους γονείς» και η τηλεφωνική επαφή.
●Ενθαρρύνεται και υποστηρίζεται η συμμετοχή των γονέων στην εκπαίδευση του παιδιού τους με δανειστικές βιβλιοθήκες, διαλέξεις, εργαστήρια κ.ά.
Συμπληρώνοντας τα παραπάνω προτείνουμε:
●Να ξεκινάει η σχολική χρονιά με μια συγκέντρωση γονέων και εκπαιδευτικών με στόχο την ενημέρωση των γονέων σε θέματα που αφορούν για παράδειγμα, την πολιτική και τα σχέδια του σχολείου για την προστασία της υγείας των μαθητών, τον τρόπο επικοινωνίας με τους γονείς, τις σχολικές εκδρομές και πολιτιστικές εκδηλώσεις
●Να δίνεται στους γονείς γραπτώς το ημερολόγιο βασικών γεγονότων και εκδηλώσεων της σχολικής χρονιάς, μέσα σε μια σελίδα.
●Να παρέχεται στους γονείς πληροφόρηση σχετικά με τις υπάρχουσες πηγές και υπηρεσίες που μπορούν να βοηθήσουν τους ίδιους και το παιδί τους.
●Να δίνεται η ευκαιρία στους γονείς να συζητήσουν τις δυσκολίες του παιδιού τους σε συναντήσεις ξέχωρες από τις προκαθορισμένες και να τους επιτρέπεται να φέρουν μαζί τους αν χρειαστεί, κάποιον άλλο γονέα ή φίλο, που μπορεί –κατά τη γνώμη τους- να υποστηρίξει τις απόψεις τους ή να τους εξηγήσει καλύτερα τους στόχους του σχολείο.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

Η συμμετοχή των γονιών στην εκπαιδευτική διαδικασία φαίνεται ότι παρουσιάζει ένα εύρος πλεονεκτημάτων για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Ειδικότερα η συνεργασία σχολείου-οικογένειας επιδρά θετικά:

► Στην ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών
► Στη συμπεριφορά του μαθητή στο σχολείο
► Στην αλλαγή απόψεων του μαθητή σχετικά με το σχολικό κλίμα
► Στην αύξηση των κινήτρων για μάθηση
► Στην καλλιέργεια υγιών, διαπροσωπικών σχέσεων
► Στη βελτίωση της σχέσης γονιού-μαθητή
► Στη βελτίωση της σχέσης εκπαιδευτικού-μαθητή

Όσον αφορά στους γονείς, η συνεργασία τους με το σχολείο παρουσιάζει τα εξής οφέλη:

► Συναναστρέφονται περισσότερο τα παιδιά τους
► Έχουν την ευκαιρία να τα γνωρίσουν καλύτερα
► Κατανοούν τις αδυναμίες και τις ικανότητες τους
► Μαθαίνουν χρήσιμες τεχνικές αντιμετώπισης προβλημάτων
► Βελτιώνουν την επικοινωνία τους με το παιδί τους
► Ισχυροποιούν και ενθαρρύνουν τις προσπάθειες των παιδιών
► Aξιολογούν πιο θετικά τους εκπαιδευτικούς

Η συγκεκριμένη συνεργασία μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμη και αποτελεσματική, καθώς δημιουργεί συνθήκες και για αύξηση της γονεϊκής εμπλοκής του γονέα αλλά και για έγκαιρο εντοπισμό και παρέμβαση σε προβλήματα τα οποία μπορεί να συνδέονται είτε με τη μάθηση, είτε με τη συναισθηματική κατάσταση, είτε με τη συμπεριφορά του παιδιού.

(Απόσπασμα)

Γκάμαρη Πανωραία

Ψυχολόγος των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Τυμπακίου και Ειδικού Δημοτικού Μοιρών