Πάντα έτσι δεν γίνεται; Όσο προσεχτικά κι αν διαλέγετε τη στιγμή που ο δρόμος θα είναι άδειος, μόλις κάνετε να ξεμυτίσετε απ' την πόρτα σας με το παιδί και το καινούριο του ποδήλατο εμφανίζονται ξαφνικά οι γείτονες.

Όλοι οι γείτονες! Κι εσείς αγκομαχάτε, ιδρώνετε και τρέχετε ανόητα πάνω-κάτω στο πεζοδρόμιο, ενώ όλοι αυτοί σας δίνουν, ο καθένας χωριστά, την πιο «σωστή συμβουλή»: «Δεν κάθεται σωστά. Πρέπει να βάλει τον πισινό του καλύτερα στη σέλα».

Κι εσείς, ιδρωμένος/η, κατακόκκινος/η και με ένα αμήχανο χαμόγελο ζωγραφισμένο μόνιμα στο πρόσωπό σας, ακούτε κι έπειτα τρέχετε ξανά πίσω από το παιδί με το ποδήλατο, προσπαθώντας μάταια να πείσετε τον εαυτό σας πως ολόκληρη τούτη η ώρα που περνάτε μαζί του είναι... ώρα ποιότητας!

Μου συνέβη κι εμένα. Αλλά ύστερα από μερικά Σαββατοκύριακα, με συγκομιδή αρκετά κατεστραμμένα παρτέρια, τσακισμένα λουλούδια, ένα ποδήλατο που κάποτε ήταν γυαλιστερό και ολοκαίνουριο, ένα παιδί γεμάτο μώλωπες και σχεδόν οριστική απώλεια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, σκέφτηκα πως ήταν καιρός πια να βρω έναν καλύτερο τρόπο για να το μάθω ποδήλατο! Και νάτος λοιπόν.

Τα έξι βήματα της επιτυχίας

Βήμα 1ο: πιο καλή η μοναξιά

Θα μαθαίναμε άραγε να περπατάμε σαν μωρά αν έπρεπε να μάθουμε να περπατάμε σ' ένα στενό, μα πολύ στενό, διάδρομο; Και πόσο καιρό θα μας έπαιρνε; Μάλλον ακόμα θα μπουσουλάγαμε στα τέσσερα. Ε, λοιπόν, το να μαθαίνετε το παιδί σας ποδήλατο στο πεζοδρόμιο είναι κάτι ανάλογο!

Εκείνο δεν μπορεί καλά-καλά να σταθεί πάνω στο ποδήλατο κι εσείς του ζητάτε να μάθει την πολύπλοκη τέχνη της οδήγησης πάνω σ' ένα στενό πεζοδρόμιο, ανάμεσα στις φοβερές... συμπληγάδες των παρκαρισμένων αυτοκινήτων και του απαγορευμένου γρασιδιού των κήπων των γειτόνων!

Η συμβουλή μας: Φορτώστε το ποδήλατο στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου και βάλτε πλώρη για μια ερημική τοποθεσία, Μακριά απ' τον κόσμο το παιδί δεν θα ανησυχεί για το πού πηγαίνει, μέχρι να μάθει πρώτα να ισορροπεί...

Βήμα 2ο: «Έχω ένα μυστικό»

Οι πιο πολλοί μάθαμε ποδήλατο σε μια μοναδική, τρελή, εμπνευσμένη έκλαμψη, αφού βέβαια πρώτα περάσαμε την κατάλληλη μεταβατική περίοδο των γδαρμένων γονάτων και των κατατσακισμένων αγκώνων, «τρώγοντας χώμα» για ένα ή δυο καλοκαίρια. Τη μια στιγμή δεν ξέραμε πού μας πήγαιναν τα τέσσερα. Και την άλλη, να που βρεθήκαμε όρθιοι πάνω στο ποδήλατο! Ξέρουμε πως;;;;;. Αλλά δεν ξέρουμε το πώς!

Η συμβουλή μας: Υπάρχει ένα μυστικό για να μάθει κανείς ποδήλατο, μια αλάνθαστη μέθοδος που στηρίζεται στην... μπροστινή ρόδα. Με απλά λόγια, όταν αρχίζετε να γέρνετε δεξιά, γυρίστε την μπροστινή σας ρόδα επίσης δεξιά και όταν αρχίζετε να γέρνετε αριστερά, γυρίστε την προς τα αριστερά. Και ενώ νομίζουμε πως κατέχουμε πια την ισορροπία, εκείνο που πραγματικά μαθαίνουμε είναι έναν τρόπο να σταματάμε την πτώση του ποδηλάτου που κλίνει στρίβοντας αντίστοιχα την μπροστινή του ρόδα. Στην πράξη βέβαια κάνουμε συνεχώς τέτοιες απειροελάχιστες «διορθώσεις» στη φορά της μπροστινής ρόδας – διορθώσεις τόσο ελαφρές που ούτε καν τις αισθανόμαστε.

Βήμα 3ο: Μείνε ακίνητο!

Βρίσκεστε λοιπόν στην αγαπημένη σας ερημιά. Το παιδί σας έχει καβαλήσει το ποδήλατό του με τα πόδια στα πεντάλ και τα χέρια στο τιμόνι. Εσείς το στηρίζετε και το κρατάτε όρθιο από το πίσω μέρος της σέλας.

Η συμβουλή μας: Η επόμενη κίνηση είναι η... ακινησία. Μην κουνηθείτε καθόλου! Σ' αυτήν τη στάση του μαθαίνετε το... πώς. Κλίνετε το ποδήλατο ελαφρά προς τα δεξιά και τα αριστερά. Πείτε στο παιδί σας: «Όταν αρχίσεις να νιώθεις τον εαυτό σου να γέρνει δεξιά (ή αριστερά), γύρνα την μπροστινή ρόδα κι αυτή δεξιά (ή αριστερά)».

Σταθείτε εκεί, χωρίς να κινείστε για πέντε-δέκα λεπτά, εξασκώντας το παιδί σας στην καινούρια τεχνική. Δοκιμάστε να κλίνετε το ποδήλατο απότομα προς τη μία και την άλλη κατεύθυνση, μέχρι το παιδί σας να συνηθίσει να διορθώνει την ισορροπία του με την μπροστινή ρόδα.

Βήμα 4ο : Μην τρέχετε σαν να σας κυνηγάνε

Μην τρέχετε μαζί με το παιδί, αλλά ακολουθήστε το βαδίζοντας. Στην αρχή κινηθείτε αργά, κρατώντας το από την πίσω άκρη της σέλας.

Η συμβουλή μας: Η αρχή της στροφής της μπροστινής ρόδας για την αποφυγή μιας ενδεχόμενης πτώσης είναι αρκετά εύκολο να γίνει αντιληπτή. Υπάρχει όμως πιθανότητα το παιδί σας να κάνει δύο πράγματα, για τα οποία πρέπει να το εξασκήσετε από τώρα: Το ένα είναι ότι μάλλον θα περιμένει ώσπου το ποδήλατο να γείρει υπερβολικά προς μια πλευρά προτού στρίψει τη ρόδα και, το δεύτερο, πως η διόρθωσή του θα είναι δυσανάλογα μεγάλη και θα το ρίξει κατευθείαν στην αντίστοιχη κατάσταση από την άλλη πλευρά.

Βήμα 5ο Τίποτα, τίποτα δεν μας σταματά!

Τώρα θα χρειαστεί να τρέξετε λιγάκι. Στην αρχή αργά, αφήνοντας το παιδί να καθορίσει το ρυθμό. Μείνετε λίγο πίσω, μόλις έξω από το πεδίο περιφερειακής όρασης του παιδιού. Κρατάτε ελαφρά το πίσω μέρος του ποδηλάτου. Μόλις μπορέσετε και για όσο μπορέσετε, αφήστε το ποδήλατο. Μη δώσετε στο παιδί να καταλάβει πότε κρατάτε και πότε δεν κρατάτε το ποδήλατο. Μην του πείτε «τώρα σε αφήνω» γιατί θα φοβηθεί. Τώρα έφτασε η στιγμή να διαπιστώσετε γιατί οι ανοιχτοί χώροι έχουν τόσο μεγάλη σημασία στην εκμάθηση του ποδηλάτου. Ο μικρός μαθητευόμενος ποδηλάτης θα ξεχυθεί σε μια τρελή πορεία δεξιά κι αριστερά, σε τρελούς κύκλους και στροφές, όταν αίφνης ένα... μαγικό χέρι θα του χαρίζει ξανά την ισορροπία και θα το κρατάει όρθιο πάνω στις δυο ρόδες. Τα επόμενα δεκαπέντε λεπτά πρόκειται να χάσετε ισάριθμα χρόνια από τη ζωή σας και θα είσαστε αυτόπτης μάρτυρας σε μερικά αναπόφευκτα κουτρουβαλίσματα. Αλλά τώρα πια, κοντεύετε!

Η συμβουλή μας: Το παιδί θα αργεί ακόμα να διορθώνει την ισορροπία του με την κατάλληλη κλίση της μπροστινής ρόδας. Πολλές φορές θα στρίβει τη ρόδα παραπάνω από ό,τι χρειάζεται. Όταν δείτε ότι κουράζεται, πρέπει να το σταματήσετε για λίγο και να κάνετε ένα μικρό διάλειμμα. Υπενθυμίστε του να διορθώνει την ισορροπία του στρίβοντας την μπροστινή ρόδα, αλλά λίγο πιο νωρίς. Κι έπειτα ξαναδοκιμάστε. Κάποια στιγμή (θα καταλάβετε ποια είναι η κατάλληλη), σταματήστε να τρέχετε πλάι στο ποδήλατο κι αφήστε το παιδί σας να τα καταφέρει μόνο του.

Σε 10-15 μέτρα θα πάρει χαμπάρι πως δεν είστε δίπλα του. Θα κοιτάξει να σας δει και πιθανότατα να... φάει τα μούτρα του. Αλλά όταν συνειδητοποιήσει πόσο μακριά είσαστε, θα ξέρει την ίδια στιγμή πως μπορεί πια να κάνει ποδήλατο μόνο του. Μόλις το καταλάβει, δεν το σταματάει πια τίποτα!

Βήμα 6ο: Γεννημένο για πρωταθλητής

Όταν αρχίσει να κάνει ποδήλατο μόνο του, είναι περήφανο για τον εαυτό του. Δεν μπορεί ακόμα να το πιστέψει... Αφήστε το λοιπόν πάνω στις δυο ρόδες να μαζέψει αυτοπεποίθηση και να διασκεδάσει με την ψυχή του.

Η συμβουλή μας: Προτού γυρίσετε πίσω στο σπίτι, μπορείτε να του δείξετε πώς να ανεβαίνει στο ποδήλατο –χρησιμοποιώντας στην ανάγκη κάποια πέτρα για σκαλί– και πώς να φρενάρει. Δεν χρειάζεται να το εξασκήσετε σ' αυτές τις ικανότητες τώρα, εκτός βέβαια κι αν επιμένει το ίδιο. Έχει όλο τον καιρό να τις μάθει μόνο του και θα τις μάθει αμέσως. Για την ακρίβεια, μέσα σε μια-δυο μέρες θα κάνει ποδήλατο σαν να είχε γεννηθεί πάνω στις δυο ρόδες.

Με τη συνεργασία του Σωματείου «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος»

Ασφαλείς ορθοπεταλιές

Αγαπημένη καλοκαιρινή δραστηριότητα των απανταχού παιδιών, η ποδηλασία γίνεται συχνά αιτία σοβαρών τραυματισμών αφού στη χώρα μας οι ποδηλατόδρομοι και οι ειδικές λωρίδες σπανίζουν. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη πως τα παιδιά ηλικίας 7-12 ετών είναι ιδιαίτερα επιρρεπή σε ατυχήματα, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να ενημερώνουμε τον μικρό μας αναβάτη για τους κινδύνους και να του μάθουμε να προστατεύει τον εαυτό του.

• Πριν ξεκινήσει τις βόλτες του, τονίζουμε πως πρέπει να αποφεύγει τους αυτοκινητόδρομους, να ελέγχει καλά το δρόμο αν θέλει να τον διασχίσει κάθετα και να φορά πάντα το προστατευτικό κράνος.

• Απαγορεύουμε τα ακουστικά κατά τη διάρκεια της οδήγησης, τις κόντρες αλλά και την οδήγηση με το ένα χέρι.

• Επιμένουμε στην απόφασή μας να μην κάνει ποδήλατο τη νύχτα ή τις βροχερές ημέρες, να μην «ξεφεύγει» από τον επιτρεπτό χώρο που έχουμε ορίσει και να μας ενημερώνει πάντα για τον προορισμό του.

• Επίσης, δεν ξεχνάμε πως τα παιδιά έχουν ανάγκη από ξεκάθαρες οδηγίες. Μην αρκείστε σε ένα γενικόλογο «Πρόσεχε». Καλύτερα πείτε «Πρόσεχε γιατί έρχεται αυτοκίνητο. Φρέναρε σε παρακαλώ».

• Εννοείται πως η επιλογή του ιδανικού ποδηλάτου για το παιδί μας πρέπει να γίνει βάσει του ύψους και της ηλικίας του και, αφού το αγοράσουμε, φροντίζουμε για την καλή του συντήρηση.

της Μαριας Ορφανιδου, με τη συνεργασια του Τζερη Μαυροματη, μελους του συλλογου ποδηλατιστων Αθηνων «Ερμης»