ΓΕΝΙΚΑ
Οι όρχεις στην αρχή της εμβρυϊκής ζωής, δημιουργούνται μέσα στην κοιλιά του εμβρύου. Προς τον 6ο-7ο μήνα της εγκυμοσύνης, περνούν μέσα από τον βουβωνικό πόρο (τρυπίτσα που υπάρχει εις το κάτω μέρος του μυϊκού κοιλιακού τοιχώματος) και εξερχόμενοι από την κοιλιά, ταξιδεύουν σχεδόν κάτω από το δέρμα, για να εισέλθουν και να σταθεροποιηθούν στο όσχεο.
Εάν αυτή η κάθοδος τους κάπου «σκαλώσει», έχουμε κρυψορχία, από την μία ή και από τις δύο πλευρές.
Εδώ θα χωρίσουμε τις κρυψορχίες σε δύο είδη, ανάλογα με την θέση του όρχι.
Α) ΚΡΥΨΟΡΧΙΑ ΜΕ ΕΝΔΟΚΟΙΛΙΑΚΟ ΟΡΧΙ
Ο όρχις κατά την γέννηση δεν έχει εξέλθει από την κοιλιά του παιδιού και κατ'επέκταση δεν μπορεί να ψηλαφηθεί από τα χέρια του ιατρού.
Β) ΚΡΥΨΟΡΧΙΑ ΜΕ ΨΗΛΑΦΗΤΟ ΟΡΧΙ
Ο όρχις έχει εξέλθει από την κοιλιά του παιδιού και ψηλαφάται μεταξύ του έξω στομίου του βουβωνικού πόρου και του οσχέου.
Ο όρχις που ευρίσκεται σε έκτοπη θέση (σε θέση κρυψορχίας) κατά την γέννηση, έχει περίπου 50% πιθανότητες να συνεχίσει την κάθοδο του, να εισέλθει και να σταθεροποιηθεί στο όσχεο, από μόνος του, κατά την διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής. Οταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αυτό είναι ήδη εμφανές από την ενδιάμεση εξέταση, η οποία γίνεται στον έκτο μήνα της ζωής.
Οσο πιό ψηλά είναι ο όρχις, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να είναι και δυσπλαστικός (κακοφτιαγμένος από την φύση). Οι ενδοκοιλιακοί όρχεις συχνά είναι μικρότεροι από τους φυσιολογικούς και μερικές φορές άκρως ατροφικοί.
ΓΙΑΤΙ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΡΥΨΟΡΧΙΕΣ
Η φύση έχει βάλει τους όρχεις στο όσχεο για να ζουν σε μια θερμοκρασία 34ο Κελσίου. Οταν ο όρχις ευρίσκεται ψηλά, ζει σε θερμοκρασία 37ο Κελσίου.
Η χρόνια υπερθέρμανση του όρχι προκαλεί ατροφία των κυττάρων του, με αποτέλεσμα τα σπερματοζωάρια που θα παράγει αργότερα να μην είναι καλής ποιότητος και έτσι να υπάρχει πρόβλημα γονιμότητος.
Η χρόνια υπερθέρμανση τους όμως αυξάνει και τις πιθανότητες καρκινογένεσης του όρχι. Ο καρκίνος του όρχι είναι καρκίνος του νέου ανδρός και σπάνια εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών.
ΗΛΙΚΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ
Μετά την ηλικία του ενάμιση έτους, αναπτύσσονται μόνιμες μικροσκοπικές βλάβες στα κύτταρα των όρχεων, σε βιοψίες που έχουν γίνει σε χιλιάδες όρχεις κατά την επέμβαση. Οι διεθνείς ντιρεκτίβες που ισχύουν ακόμα σήμερα, μας υποχρεώνουν να προβαίνουμε στην επέμβαση πριν την ηλικία των 18 μηνών. Είναι βέβαιο ότι σε πολύ λίγο οι ντιρεκτίβες αυτές θα επιβάλουν την επέμβαση αμέσως μετά τα πρώτα γενέθλια.
ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Η επέμβαση καθήλωσης του όρχι στο όσχεο λέγεται ορχεοπηξία. Οσο πιό ψηλά είναι ο όρχις, τόσο πιό δύσκολη και μεγαλύτερη σε χρόνο είναι η επέμβαση. Μπορεί να διαρκέσει από 45 λεπτά ώς και πάνω από 2 ώρες. Η ορχεοπηξία έχει σε έμπειρα χέρια, άριστα ποσοστά επιτυχίας που υπερβαίνουν το 99%. Γίνεται με γενική αναισθησία και δεν απαιτεί νοσηλεία. Ο μικρός ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο, 2-3 ώρες μετά την επέμβαση. Η επέμβαση είναι ανώδυνη και σπάνια χρειάζονται αναλγητικά.
Για την επέμβαση απαιτούνται δύο τομές. Μέσω της πρώτης τομής, που είναι χαμηλά στην κοιλιά, στο ύψος της βουβωνικής χώρας, γίνεται η παρασκευή των στοιχείων από τα οποία «κρέμεται» ο όρχις (σπερματικά αγγεία, σπερματικός πόρος) ούτως ώστε να αποκτήσουν αρκετό μήκος για να κατέβει ο όρχις στο όσχεο. Στο όσχεο γίνεται μια δεύτερη μικρή τομή, μέσω της οποίας ο όρχις στερεώνεται για να μην μπορεί να φύγει προς τα πάνω. Ολες οι ραφές γίνονται με απορροφήσιμα ράμματα και έτσι δεν χρειάζεται η αφαίρεση τους μετά την επέμβαση. Σε λίγους μήνες οι τομές γίνονται αόρατες.
ΑΝΑΣΠΟΜΕΝΟΙ ΟΡΧΕΙΣ
Αρκετές φορές οι όρχεις δεν είναι εντελώς σταθεροποιημένοι εντός του οσχέου, αλλά ανεβοκατεβαίνουν (ανασπώνται).
Σε αυτήν την περίπτωση, ο παιδοουρολόγος με την βοήθεια των γονέων, θα πρέπει να καταλάβει εάν ο όρχις περνά τις περισσότερες ώρες της ημέρας υψηλά και εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να γίνει η ορχεοπηξία.
Η κλινική εξέταση έχει τεράστια σημασία στις περιπτώσεις των ανασπόμενων όρχεων. Στην παραμικρή αμφιβολία, θα πρέπει να προτείνεται η ορχεοπηξία, πόσο μάλλον που η επέμβαση αυτή κρίνεται σήμερα ασφαλής, ανώδυνη, χωρίς επιπλοκές, με υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας.