Πολλές φορές συμβιβαζόμαστε στη ζωή μας και συνηθίζουμε σε καταστάσεις που νομίζουν πως μας ταιριάζουν αλλά τελικά μας κρατούν πίσω. Μας κρατάει σταθερούς μία συνήθεια και διστάζουμε να κάνουμε το πρώτο βήμα για να την αλλάξουμε. Μένουμε δέσμιοι, είτε γιατί φοβόμαστε να προχωρήσουμε σε κάτι διαφορετικό είτε επειδή πολλές φορές βαριόμαστε να φύγουμε από μία κατάσταση σίγουρη και «δοκιμασμένη». Εν ολίγοις μένουμε προσκολλημένοι στο παρελθόν και δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να ασχοληθεί με το παρόν και τις προοπτικές που υπάρχουν στο μέλλον.
Όταν εννοώ προσκόλληση στο παρελθόν εννοώ πως είμαστε προσκολλημένοι με τα βιώματα που αποκτήσαμε από του γονείς μας, με τις επιταγές που όπως ήταν φυσικό λόγω της παιδικής μας ηλικίας τις δεχτήκαμε χωρίς να τις αναλύσουμε ιδιαίτερα και τις «κουβαλάμε» μέχρι και την ενηλικίωσή μας και μπορεί και για όλη μας τη ζωή, γιατί είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι σωστές. Είμαστε προσκολλημένοι στα γονεϊκά πρότυπα και στις διάφορες διαβουλεύσεις τους και διδαχές τους. Αυτές είναι λοιπόν που δεν μας αφήνουν να προχωρήσουμε, τις έχουμε ενστερνιστεί τόσο, έχουν γίνει κομμάτι του εαυτού μας που κάθε πιθανή απόκλιση από αυτές μας φοβίζει. Έτσι παραμένουμε στάσιμοι και αμετακίνητοι στις προκλήσεις που εμφανίζονται στη ζωή μας.
Μήπως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε; Δεν εννοώ να ξεχάσουμε τις διδαχές των γονέων μας και τις αξίες που μας έδωσαν στην παιδική ηλικία αλλά θα μπορούσαμε να γίνουμε πιο ευέλικτοι και περισσότερο ανοιχτοί στις νέες προκλήσεις που μπορεί να εμφανιστούν. Η αλλαγή αυτή θα μπορούσε να γίνει πιο εύκολα αν κάνουμε στροφή στον εαυτό μας.. εννοώντας να μάθουμε περισσότερο τον εαυτό μας, το τι τελικά μας ταιριάζει.
Μαθαίνοντας λοιπόν τις αντοχές μας και τις δυνατότητές μας δεν θα φοβόμαστε να μην απογοητευτούμε από τις δυσκολίες της καθημερινότητας, θα έχουμε μεγαλύτερη κριτική σκέψη και θα ξεφύγουμε από τον τρόπο που μάθαμε να ζούμε τόσο καιρό. Θα αρχίσουμε να γινόμαστε περισσότερο ανοιχτοί - και με τους ανθρώπους αλλά και με τις καταστάσεις- και θα αποκτήσουμε καλύτερη κριτική σκέψη. Πλέον θα αποδεχόμαστε νέες πληροφορίες και εμπειρίες χωρίς να λέμε μέσα μας «ωχ αυτό δεν είναι σωστό, πρέπον αφού δεν μας το είπαν οι γονείς μας».
Μπορούμε να αλλάξουμε, να δοκιμάσουμε, μπορεί στην αρχή να απογοητευτούμε αλλά θα γίνουμε περισσότερο δυνατοί. Τα εμπόδια και οι αποτυχίες που μπορεί να συναντήσουμε, επειδή ξεφύγαμε από το συνηθισμένο-δοκιμασμένο, θα μας κάνουν πιο ανθεκτικούς. Ας τολμήσουμε λοιπόν αυτή την αλλαγή, είναι λάθος να εμμένουμε για όλη μας τη ζωή σε αντιλήψεις που δεν μας αντιπροσωπεύουν και μας κρατούν ριζωμένες στο παρελθόν.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος στην Αγία Παρασκευή, απόφοιτος Πανεπιστημίου Αθηνών και Strathclyde University. Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης «Επαφή».