Συγχαρητήρια που γίνατε μητέρα. Οι παραπάνω στίχοι του Έλύτη πιστεύω ότι εκφράζουν απόλυτα τη μητρική αγάπη. Το παιδί σας θα είναι πάντα το μωρό σας και η αγάπη σας για αυτό παντοτινός και φωτεινός φάρος στη ζωή του!

Τώρα που γεννήθηκε το μωρό σας, θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να συνέλθετε από τις αλλαγές που έφερε στο σώμα σας η εγκυμοσύνη και ο τοκετός.

Τι είναι τα λόχια;

Μετά τον τοκετό η μήτρα αποβάλλει υπολείμματα υμένων και το στρώμα που κάλυπτε το εσωτερικό της μαζί με αίμα. Αυτά είναι τα λόχια. Για τις δυο πρώτες μέρες είναι άφθονα και έχουν ζωηρό κόκκινο χρώμα. Πρέπει να χρησιμοποιείτε μεγάλες σερβιέτες, ίσως και διπλές. Σιγά σιγά μειώνεται η ποσότητά τους και το χρώμα τους γίνεται πιο ανοιχτόχρωμο. Στο τέλος της πρώτης εβδομάδας τα λόχεια είναι ροζ ή καφέ. Στο τέλος της δεύτερης καφέ ή κίτρινα και σταδιακά εξαφανίζονται.

Πότε θα σας έρθει η περίοδος;

Αν δε θηλάζετε, θα έρθει σε 6-8 εβδομάδες, μπορεί και νωρίτερα. Αν το μωρό σας τρέφεται αποκλειστικά με το γάλα σας, τότε μπορεί να μη δείτε περίοδο για μήνες. Συνήθως η περίοδος έρχεται κατά τη διάρκεια του σταδιακού απογαλακτισμού, όπου το μωρό αρχίζει να δέχεται κι άλλες τροφές. Αν θηλάζετε και του δίνετε και συμπλήρωμα γάλακτος, τότε η περίοδος θα έρθει ανάλογα με τη συχνότητα και τη διάρκεια του θηλασμού.

Μπορείτε να μείνετε έγκυος όσο θηλάζετε;

Θεωρητικά, αν το μωρό σας τρέφεται αποκλειστικά με το γάλα σας, τα υψηλά επίπεδα της ορμόνης προλακτίνης που εκκρίνεται από την υπόφυση του εγκεφάλου και προκαλεί την παραγωγή γάλακτος από τους μαστούς, αναστέλλουν την ωορρηξία στις ωοθήκες και έτσι δε μένετε έγκυος. Όταν δίνετε συμπλήρωμα γάλακτος ή το μωρό σας έχει αρχίσει να δέχεται κι άλλες τροφές, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιείτε κάποια μέθοδο αντισύλληψης. Να θυμάστε, ότι μπορεί να γίνει ωορρηξία προτού σας έρθει η πρώτη περίοδος.

Γιατί η κοιλιά σας εξακολουθεί να είναι μεγάλη μετά τον τοκετό;

Μετά τον τοκετό, μπορεί να εξακολουθείτε να φαίνεστε έγκυος. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους. Η μήτρα σας είναι μεγάλη και σκληρή και μπορείτε να την ψηλαφίσετε στο ύψος του ομφαλού. Σιγά σιγά με την αποβολή των λόχειων και τις συσπάσεις επανέρχεται στο φυσιολογικό της μέγεθος, που είναι σαν ένα αχλάδι. Αυτό θα χρειαστεί 4-6 εβδομάδες. Εξάλλου, οι εντερικές έλικες πιέζουν τους χαλαρωμένους κοιλιακούς μύες και έτσι η κοιλιά φαίνεται φουσκωμένη. Ο μυικός τόνος των κοιλιακών θα επανέλθει σταδιακά και η άσκηση μπορεί να βοηθήσει να γίνει αυτό ακόμα πιο γρήγορα. Επιπλέον, οι κοιλιακοί σας έτσι χαλαροί και αδύναμοι δεν μπορούν να στηρίξουν το βάρος του κορμού σας, γιαυτό επιβαρύνονται οι μύες της πλάτης σας πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε πόνους της πλάτης και της μέσης. Προστατέψτε τους ραχιαίους σας διατηρώντας σωστή σωματική στάση, ιδιαίτερα κατά το θηλασμό και μη σηκώνοντας τίποτα πιο βαρύ από το μωρό σας.

Γιατί αφού γεννήσατε φυσιολογικά πονάει η κοιλιά σας;

Μετά τον τοκετό η μήτρα συσπάται και μετά χαλαρώνει. Έτσι αποβάλλει τα λόχεια και επανακτά σιγά σιγά το αρχικό της μέγεθος. Οι ενοχλήσεις από τους υστερόπονους θα κρατήσουν λίγες μέρες και θα είναι πιο έντονες κατά το θηλασμό ή αν έχετε γεννήσει κι άλλο παιδάκι. Πάντως αντιμετωπίζονται πολύ αποτελεσματικά με απλά παυσίπονα, αν χρειαστεί.

Πονάτε όταν κάθεστε μετά από φυσιολογικό τοκετό;

Ο γιατρός κάνει περινεοτομή, δηλαδή κόβει με ένα ψαλίδι την περιοχή μεταξύ κόλπου και πρωκτού. Αυτό γίνεται για να βγει αβίαστα το μωρό σας και να μη σκιστεί ό κόλπος κατά τη διάρκεια του τοκετού. Μετά ράβει προσεκτικά την περινεοτομή, η οποίες για λίγες μέρες θα είναι ευαίσθητη και λίγο πρησμένη. Θα πρέπει να προσέχετε την υγιεινή της περιοχής, να πλένεστε με ένα αντισηπτικό σαπουνάκι και να σκουπίζεστε καλά και πιεστικά. Είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε κάποιο παυσίπονο τις πρώτες μέρες. Μπορείτε επίσης να βοηθηθείτε με κρύες κομπρέσες.

Μετά τον φυσιολογικό τοκετό παρουσιάζετε μια ελαφρά ακράτεια ούρων;

Λόγω της διάτασης και της χαλάρωσης των μυών που βρίσκονται στην περιοχή γύρω από την ουρήθρα μπορεί να παρουσιάσετε ένα βαθμό ακράτειας ούρων. Αυτό με τον καιρό και μέχρι να επανέλθει ο τόνος και η ανατομία των μυών σας στην προ εγκυμοσύνης εποχή, θα υποχωρήσει. Οι ασκήσεις Kegel βοηθάνε πολύ. Οι ασκήσεις αυτές γυμνάζουν τους μύες που περιβάλλουν την ουρήθρα, τον κόλπο και το ορθό. Ουσιαστικά είναι η μυϊκή σύσπαση που κάνετε όταν θέλετε να σταματήσετε ξαφνικά την διαδικασία της ούρησης. Αυτή η κίνηση πρέπει να διαρκεί 10 δευτερόλεπτα και να την επαναλαμβάνετε συνεχόμενα 10-20 φορές. Αυτό μπορεί να γίνεται πολλές φορές την ημέρα. Προσέχετε όμως να εντοπίσετε την κίνηση στους πυελικούς μύες και να μη σφίγγετε τους κοιλιακούς ή τους γλουτιαίους. Επίσης τις πρώτες 1-2 μέρες μπορεί να νιώθετε τσούξιμο κατά την ούρηση. Αυτό είναι φυσιολογικό μιας και κατά την έξοδο του μωρού η περιοχή της ουρήθρας τραυματίζεται κι αυτή ελαφρώς.

Το στήθος σας πέτρωσε και πονάει;

Το τρίτο περίπου 24ωρο μετά τον τοκετό έρχεται το γάλα. Πολλές φορές ο ερχομός του συνοδεύεται από έντονο οίδημα το οποίο ευθύνεται για τον πόνο και το πρήξιμο του στήθους διάρκειας 24 έως 48 ώρών. Ευτυχώς αυτό συμβαίνει όσο είσαστε στο μαιευτήριο, όπου θα σας βοηθήσει ο γιατρός και η μαίες. Προσπαθείτε να θηλάζετε κι αν αυτό είναι πολύ επώδυνο ας βγάζετε γάλα με ένα θήλαστρο. Καλό είναι να κάνετε ένα ζεστό ντους πριν το θηλασμό για να μαλακώνει το στήθος και ενδιάμεσα των θηλασμών να τοποθετείτε κρύες κομπρέσες. Γρήγορα αυτή η κατάσταση θα περάσει και θα ο θηλασμός θα γίνεται χωρίς ενόχληση.

Ανησυχείτε πόσο θα πονάτε μετά από καισαρική;

Στο μεγαλύτερο ποσοστό οι καισαρικές γίνονται με επισκληρίδιο, με αποτέλεσμα όχι μόνο να είσαστε ξύπνια κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, να ακούσετε και να δείτε το μωρό σας, αλλά και να μην πονάτε καθόλου τις πρώτες ώρες μετά την επέμβαση. Αργότερα, αρχίζει να εμφανίζεται μια ενόχληση που προκαλείται αρχικά με τις κινήσεις και μοιάζει με το έντονο κάψιμο που θα νιώθατε αν είχατε πιαστεί από πολλές ασκήσεις κοιλιακών μυών. Όταν ο πόνος γίνει πιο έντονος, αντιμετωπίζεται πολύ καλά με τα συνήθη παυσίπονα στο μαιευτήριο και δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε. Όταν πάτε στο σπίτι μετά από τέσσερα 24ωρα το πιθανότερο είναι να μη ξαναχρειαστείτε εκεί παυσίπονο.

Μετά τη γέννα παρουσιάζετε αλλαγές στη διάθεση;

Το 70-80 % των λεχωίδων γίνονται πιο ευέξαπτες ή μελαγχολικές ή λίγο περισσότερο αγχώδεις. Αυτό διαρκεί από λίγες ώρες έως μια εβδομάδα και είναι απολύτως φυσιολογική αντίδραση, αφού η μητέρα έρχεται αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα και άγνωστες συνθήκες, όπου πρέπει να αποδείξει ότι είναι ικανή να ανταπεξέλθει. Αυτό είναι το <<δημιουργικό>> στρες της νέας μητέρας. Πάντως καλό είναι να συζητά με τον σύντροφο και φίλους αυτό που την απασχολεί, να μοιράζεται τις αγωνίες με άλλες μητέρες, που έχουν περάσει από τη θέση της και να βγαίνει από το σπίτι της, έστω και για λίγο, σε καθημερινή βάση για να αποφορτιστεί ψυχολογικά. Υπάρχουν όμως μερικές γυναίκες κι αυτό φτάνει στο 10% των νέων μητέρων, που αυτές οι αλλαγές στη διάθεση μπορεί να κρατήσουν για περισσότερο από 2 εβδομάδες, να παρουσιάζουν έντονη μελαγχολία, θυμό και άγχος, καταστάσεις που τις εμποδίζουν να να χαρούν τον ερχομό του μωρού τους. Οι γυναίκες αυτές μπορεί να υποφέρουν από κατάθλιψη της λοχείας και πρέπει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια.

Θα συνεχίσετε να παίρνετε τις βιταμίνες σας μετά τον τοκετό;

Το ασβέστιο καλό θα είναι να το συνεχίζετε όσο θηλάζετε, γιατί ο οργανισμός σας έχει αυξημένες απαιτήσεις για την παραγωγή γάλακτος, αλλά και για να διατηρηθεί σταθερή οστική σας πυκνότητα και να μην επιβαρυνθούν τα κόκκαλά σας. Επίσης, ο σίδηρος θα σας βοηθήσει να διορθωθεί πιο γρήγορα η αναιμία σας, καθώς ο τοκετός και η καισαρική συνοδεύονται πάντα με απώλεια κάποιας ποσότητας αίματος στη διάρκεια τους και στη λοχεία.

Γιατί πρέπει να θηλάσετε;

Το μητρικό γάλα είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Εξάλλου περιέχει αντισώματα, που προστατεύουν το μωρό σας από λοιμώξεις. Επίσης βοηθά το μωρό σας στην πρόληψη των αλλεργιών. Ο θηλασμός έχει και πιο πρακτικά πλεονεκτήματα. Είναι απλός και πιο οικονομικός από το έτοιμο γάλα. Δε χρειάζεται να πλένετε, να αποστειρώνετε μπιμπερό και να ετοιμάζετε τα διαλύματα. Βοηθά στη γρήγορη επαναφορά της μήτρας στο αρχικό της μέγεθος, κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων μετά τον τοκετό και καθυστερεί την περίοδο και την ωορρηξία, αν και δεν μπορείτε να βασιστείτε απολύτως σε αυτό για το θέμα της αντισύλληψης. Σας δίνει την ευκαιρία, επίσης, να έρχεστε πολύ κοντά και να δένεστε με το μωρό σας.

Πώς να προστατέψετε τις θηλές σας κατά το θηλασμό;

Αν πονάτε κατά το θηλασμό είναι πιθανόν το στόμα του μωρού να μην έχει καλή θέση. Αλλάξτε λίγο τη θέση του.
Αφήστε το στήθος σας γυμνό μετά το θηλασμό, μέχρι να στεγνώσει. Μπορείτε να αφήνετε το γάλα να στεγνώνει πάνω στις θηλές σας.
Δώστε στο μωρό σας πρώτα τη λιγότερο ερεθισμένη θηλή. Οι θηλαστικές κινήσεις μπορεί να είναι πιο ήπιες αργότερα.
Να αλλάζετε θέσεις και στάσεις θηλασμού.
Αν η θηλή σας έχει ένα σημείο ερεθισμένο ή με πληγωμένο, βάλτε το στην ακρη του στόματος του μωρού σας για να μη δέχεται μεγάλη πίεση.
Να αλλάζεται τα επιθέματα των θηλών , μεταξύ των θηλασμών, γιατί πρέπει να είναι στεγνά.
Να πλένεται καθημερινά τις θηλές σα ς με χλιαρό νερό και πού απαλό σαπούνι .
Μπορείται να χρησιμοποιείτε κάποια ειδική προστατευτική κρέμα, αλλά να την ξεπλένετε πριν θηλάσετε.

Πόσο γάλα πρέπει να δώσετε στο μωρό σας;

(Μητρικό ή αραιωμένη σκόνη)

Ηλικίας 0-3 εβδομάδων : Αρχικά 20-40γρ,κάθε 2-3 ώρες, 6-8 φορές τη μέρα, σταδιακά αυξανόμενα τις επόμενες μέρες στα 120γρ, 6 φορές την ημέρα.

Ηλικίας 3 εβδομάδων-4 μηνών : 120-170γρ κάθε 3-4 ώρες, 6 φορές τη μέρα.

Πώς να εξοικονομήσετε ενέργεια ψυχική και σωματική;

Ξεκουραστείτε όσο περισσότερο μπορείτε. Κοιμηθείτε όταν κοιμάται το μωρό σας.
Μην είσαστε τελειομανείς και μην εξαντλείτε τα όρια της σωματικής σας αντοχής.
Ζητείστε από την οικογένεια, τον σύντροφο και τους φίλους σας να βοηθήσουν. Μην είσατε συγκεντρωτική.
Προσπαθείτε να βγαίνετε έξω καθημερινά.
Μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με τους δικούς σας ανθρώπους.
Συζητείστε με άλλες γυναίκες που διανύουν την εγκυμοσύνη τους ή έγιναν μητέρες. Θα βρείτε αρκετά κοινά και πολλές λύσεις στα θέματα που σας απασχολούν.