Προγραµµατισµένη η µη, η καισαρική είναι µια επέµβαση που προκαλεί φόβο και ανησυχία στη µέλλουσα µητέρα. Στις µέρες µας η διαδικασία είναι πολύ πιο απλή, ανώδυνη και ασφαλής σε σχέση µε το παρελθόν. Όµως δεν παύει να είναι µια χειρουργική επέµβαση και θα χρειαστεί χρόνος και φροντίδα για να αναρρώσετε.
Πώς γίνεται καισαρική τομή;Τα τελευταία χρόνια, οι περισσότερες γυναίκες που γεννούν με καισαρική τομή επιλέγουν την επισκληρίδιο αναισθησία, για να μπορέσουν να δουν το μωρό τους μόλις γεννηθεί. Σε περιπτώσεις, όμως, που είναι επείγουσα η επέμβαση -όταν, δηλαδή, προκύψει κάποια επιπλοκή στη διάρκεια του τοκετού-, γίνεται συνήθως ολική αναισθησία, κυρίως επειδή η επισκληρίδιος χρειάζεται περισσότερο χρόνο και προετοιμασία. Στη συνέχεια, αναλαμβάνει ο γυναικολόγος σας: Πραγματοποιεί μια μικρή οριζόντια τομή στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς, και μία δεύτερη στο κάτω μέρος της μήτρας. Ανοίγει τον αμνιακό σάκο, βγάζει το νεογνό και το παραδίδει στην ομάδα περιποίησης του νεογνού. Κόβεται ο ομφάλιος λώρος και, εφόσον έχετε κάνει επισκληρίδιο αναισθησία, μπορείτε να πάρετε το μωρό σας στην αγκαλιά σας. Όλη η διαδικασία ολοκληρώνεται μέσα σε 45 λεπτά.
Οι πρώτες 24 ώρες: Όταν µεταφερθείτε από το χειρουργείο στο δωµάτιο του µαιευτηρίου, θα είστε ακόµα λίγο ζαλισµένη και θα νιώθετε το σώµα σας µουδιασµένο, ανεξάρτητα από το εάν η τοµή έγινε µε γενική αναισθησία ή µε επισκληρίδιο. Ο οργανισµός σας χρειάζεται βοήθεια τις επόµενες είκοσι τέσσερις ώρες για να δυναµώσει. Θα μπορείτε να πιείτε νερό, τσάι ή χαμομήλι, 12-24 ώρες μετά την επέμβαση. Σχετικά με το φαγητό, μπορείτε να φάτε ένα ελαφρύ γεύμα 24 ώρες μετά τον τοκετό. Μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι μέσα στις επόμενες 6-8 ώρες μετά την επέμβαση, όμως είναι απαραίτητο να περιμένετε τουλάχιστον 10-12 ώρες προκειμένου να περπατήσετε. Καλό είναι να βρίσκεται κάποιος δίπλα σας στα πρώτα βήματα, γιατί είναι πολύ πιθανό να νιώσετε μια ελαφριά αίσθηση ζαλάδας
Πότε θα επουλωθεί η τομή; Η τομή μπορεί να σας δημιουργήσει μικρή ενόχληση, που σε γενικές γραμμές εξαφανίζεται μέσα σε μία εβδομάδα το πολύ. Σήμερα χρησιμοποιούνται ειδικά ράμματα που απορροφώνται από την επιδερμίδα, και γι' αυτό δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν από το γιατρό. Σε περιπτώσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά που δεν απορροφώνται, είναι απαραίτητο να φροντίσετε για την αφαίρεσή τους, κάτι που γίνεται από το γυναικολόγο σας σχεδόν μία εβδομάδα μετά την καισαρική. Η επούλωσή τους ολοκληρώνεται μέσα σε 10-15 μέρες.
Η φροντίδα της τοµής: Μέχρι να επουλωθεί η τομή της καισαρικής, πρέπει να την κρατάτε στεγνή. Γι' αυτό, όταν κάνετε ντους, θα πρέπει να την καλύπτετε με αδιάβροχο επίδεσμο. Μπάνιο θα μπορείτε να κάνετε μόνο αφού περάσουν δύο εβδομάδες από την επέμβαση, κι αυτό για να μη μολυνθεί η πληγή.
Η πλήρης ανάρρωση: Μετά την καισαρική, το σώµα σας θα χρειαστεί αρκετό χρόνο για να ξεπεράσει τη δοκιµασία την οποία υπέστη. Οι µύες και οι ιστοί θα κάνουν έως και πέντε µήνες για να επανέλθουν στη φυσιολογική τους κατάσταση. Τις πρώτες εβδοµάδες φροντίστε να µη σηκώνετε βάρη και να αποφεύγετε τις απότομες κινήσεις.
Πότε ο γιατρός επιλέγει την καισαρική τομή: Μπορεί να ακούγεται παράδοξο, αλλά μια έγκυος άνω των 35 χρόνων θεωρείται υπερήλικη. H μεγάλη ηλικία της γυναίκας συχνά κάνει τον γιατρό πιο επιφυλακτικό στα πιθανά προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν στον τοκετό, με αποτέλεσμα να επιλέγει την καισαρική τομή ως την πρακτική με το μικρότερο ρίσκο για το παιδί.Η καισαρική επιλέγεται και σε πολλές περιπτώσεις όταν η γυναίκα έχει παρουσιάσει υπέρταση ή σακχαρώδη διαβήτη κατά τη διάρκεια της κύησης. Επίσης, γίνεται καισαρική όταν η έγκυος έχει ιστορικό έρπητα των γεννητικών οργάνων – γιατί το παιδί μπορεί να μολυνθεί καθώς περνάει από τον γεννητικό σωλήνα. Σε μια γυναίκα που έχει χειρουργηθεί για την αφαίρεση ινομυωμάτων είναι πιθανό ότι ο γυναικολόγος της θα της συστήσει να γεννήσει με καισαρική, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας και ρήξης της ουλής στο σημείο της επέμβασης σε περίπτωση φυσιολογικού τοκετού.
Δεν ταλαιπωρεί το παιδί: Η καισαρική τομή είναι μια διαδικασία κατά την οποία το βρέφος δεν ταλαιπωρείται καθόλου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί ταλαιπωρείται στον φυσιολογικό τοκετό. Αντιθέτως, με τον φυσιολογικό τοκετό ενεργοποιούνται ταχύτερα ορισμένοι χρήσιμοι μηχανισμοί όπως η πνευμονική λειτουργία του παιδιού και η παραγωγή γάλακτος της μητέρας
Το ποσοστό των γυναικών που ζητούν εξαρχής από τον γιατρό τους να γεννήσουν με καισαρική ολοένα και αυξάνεται. Οι γυναικολόγοι εξηγούν ότι οι συνηθέστεροι λόγοι που οι έγκυες ζητούν κάτι τέτοιο είναι δύο: φοβούνται τις ωδίνες του φυσιολογικού τοκετού και θέλουν να παραμείνει ο κόλπος τους ανέπαφος για να μην επηρεαστεί η μετέπειτα σεξουαλική ζωή τους. Οι ειδικοί εξηγούν ότι κατ' αρχάς ο κόλπος της γυναίκας, όπως και όλα τα υπόλοιπα ζωτικά όργανά της, επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση λίγους μήνες μετά τον τοκετό. Όσο για τις ωδίνες, οι γυναικολόγοι εξηγούν ότι ο φυσιολογικός τοκετός υπερέχει της καισαρικής όχι μόνο επειδή απαιτεί σαφώς μικρότερη χειρουργική παρέμβαση, αλλά και επειδή, σε περίπτωση καισαρικής, οι επόμενοι τοκετοί (ιδιαίτερα μετά το δεύτερο παιδί) καθίστανται ολοένα και πιο δύσκολοι.
Ο φυσιολογικός τοκετός θα μπορούσε να εξασφαλίσει περισσότερα πλεονεκτήματα, όπως μια συγκλονιστική εμπειρία που δημιουργεί συναισθηματικό δέσιμο με το μωρό από τα πρώτα δευτερόλεπτα της γέννησής του. Εξάλλου, χάρη στην επισκληρίδιο αναισθησία, η μητέρα όχι μόνο δεν πονάει αλλά απολαμβάνει και τον τοκετό, ενώ η ανάρρωση γίνεται πιο γρήγορα. Κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει ότι ένας φυσιολογικός τοκετός θα είναι δύσκολος. Γι' αυτό, η καισαρική πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «έκτακτη» και όχι ως «εύκολη» λύση.